¹percept/o

Kono, kiun oni akiras pri la ekstera mondo pere de oniaj sentumorganoj aŭ pri oni mem pere de la konscio: li nur havis certan percepton pri la rilato de la aferoj [1]; momento da malagrabla kaj doloriga percepto, ke io estas erara kaj ke io, malcerte kio, farendas – percepto, kiun forĉasas la unua varmeta somerventeto [2]; li ne havas percepton pri la signifo de la nombroj [3]; minimumaj palpa kaj aŭda perceptoj sufiĉis por forigi momente lian dubon: la gazeto plu troviĝis en la interna poŝo [4]; ŝi havas nekredeble rozkoloran percepton pri la sovetia realaĵo [5]; la televida kamero […] tuj surekranigas ĝin, farante la impreson, ke la eventoj kaj ties percepto samtempas [6]; ili ja neeviteble uzas la menson kaj ne perceptojn por fari sian ekzamenon [7].

Rim.: Ne konfuzu kun koncepto: sensaj impresoj produktas mensan bildon aŭ percepton, pluraj tiaspecaj perceptoj rezultigas ĝeneralan nocion (t.e. koncepton) […] multaj perceptoj, kiuj laŭ natura maniero prezentiĝas al niaj mensoj, tamen neniam estis kolektitaj en ĝeneralaj nocioj kaj, sekve, ili ne ricevis ian nomon [8].

(tr)

Havi percepton pri io: ŝi aŭdis, komprenis kaj perceptis [9]; subite ŝi perceptis sin mem, Kristoforon kaj ilian interrilaton tute klare, kvazaŭ objektojn vidatajn en plena taglumo [10]; ŝiaj dormopezaj okuloj malklare perceptis du verdajn literojn de neordinara formo en la angulo de la naztuko [11]; la vestoj nun klare reliefas ŝian gracian korpon, nur momentoj pasas, sed Karlo perceptas ĉiun detalon [12]; ilia cerbo kapablas percepti nur la palpeblajn kaj gustumeblajn aferojn [13]. konscii, observi¹, rimarki¹, sensi, senti

Tia, ke oni povas percepti ĝin: ili nun galopis kun perceptebla plezuro [14]; la knabo respondis kun ia perceptebla malestimo [15]; timplena, apenaŭ perceptebla frapeto aŭdiĝis ĉeporde [16]; apenaŭ perceptebla indiferenta rideto ial tuŝetis la lipojn de Ivano [17]; meze de ĉi tiu bruo mistera kaj perceptebla por nenia korpa orelo, meze de ĉi tiu pensa svarmaĵo, […] disvolviĝadis la pensfadeno en humila, de neniu rimarkata virina kapo ^Marta ; li verkas realisme, kun forta, kvankam ne ĉiam bone perceptebla sento de kompato [18]. sentebla