*kupr/o
*kupro
- 1.
Ĥemia elemento kun atomnumero 29, atompezo 63,546; bruneruĝa peza transirmetalo, pli fandebla ol oro kaj malpli ol arĝento: kupro estas uzata precipe por elektraj kondukiloj, kaj en kunfandaĵoj kun stano (t.e. bronzo) aŭ zinko (t.e. latuno); forĝanto de diversaj majstraĵoj el kupro kaj fero [1]; faru stangojn por la altaro, stangojn el akacia ligno, kaj tegu ilin per kupro [2]; eĉ la plej lerta poŝoŝtelisto ne plu trovus kupreron MortulŜip . (Cu)
- 2.
- (arkaismo)
Bronzo: jen estas la oferdono […]: oro kaj arĝento kaj kupro [3]; plej perfekte artiste farita porko el kupro [4]; sonorilo […] fandita el kupro, malmola kaj peza [5].

1.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 4:22
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 27:6
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 25:3
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Kupra porko
5. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Sonorila profundo
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 27:6
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 25:3
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Kupra porko
5. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Sonorila profundo
- angle:
- 1. copper
- beloruse:
- 1. медзь 2. бронза
- bretone:
- 1. kouevr
- bulgare:
- 1. мед (елемент) 2. бронз
- ĉeĥe:
- měď
- france:
- 1. cuivre
- germane:
- 1. Kupfer
- hispane:
- 1. cobre
- hungare:
- 1. réz 2. bronz (elavult)
- indonezie:
- 1. tembaga 2. perunggu
- itale:
- 1. rame
- nederlande:
- 1. koper (metaal)
- pole:
- 1. miedź 2. brąz
- portugale:
- 1. cobre
- ruse:
- 1. медь 2. бронза
- slovake:
- meď
- svede:
- 1. koppar
- tibete:
- ཟངས་
- ukraine:
- латунь
- vjetname:
- 1. đồng
*flava kupro [6]
- (arkaismo) Latuno, flava alojo el kupro kaj zinko: la kaldrono estis el flava kupro, sed brilis kiel oro [7].
6.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Universala Vortaro,
flav'a kupr'o
7. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Neĝulino kaj Rozulino
7. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Neĝulino kaj Rozulino
- france:
- laiton
kupra
- 1.
- Farita el kupro: faru kvindek kuprajn hoketojn [8]; kupra reto [kun] kupraj ringoj sur ĝiaj kvar anguloj [9]; kupra lavujo [10]; ne havanta en la sako eĉ kupran utenon [11]; kupra monero [12].
- 2.
-
Havanta koloron de kupro, brilan, brune
ruĝan:
kupra vizaĝo
[13];
kupraj makuloj super la brovoj kaj sur la vangoj
[14].
hararo
8.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 26:11
9. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 27:4
10. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 30:18
11. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro IX
12. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Galoŝoj de feliĉo
13. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Dua
14. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XVI
9. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 27:4
10. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 30:18
11. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro IX
12. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Galoŝoj de feliĉo
13. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Dua
14. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XVI
- angle:
- copper
- beloruse:
- медны
- bretone:
- kouevr, kouevrek
- ĉeĥe:
- měděné barvy
- france:
- 1. cuivré 2. auburn
- germane:
- kupfern
- hispane:
- de cobre
- hungare:
- réz-
- nederlande:
- koperen, uit koper
- pole:
- miedziany
- ruse:
- медный
- slovake:
- medenej farby
- ukraine:
- мідний
kuproepoko
-
La tempo inter la ŝtonepoko kaj
bronzepoko, kiam
la homo jam sciis utiligi kupron por produkti ilojn el ĝi,
sed ne jam la pli malmolan bronzon:
la kuprepoko okazis je diversaj tempoj laŭ la geografia regiono, en
sudorienta Eŭropo kaj okcidenta Azo en la periodo 5500 ĝis 2200 a.K..
ĥalkolitiko
- angle:
- copper age
- beloruse:
- медны век
- bretone:
- oadvezh an arem
- ĉeĥe:
- doba měděná
- france:
- âge du cuivre
- germane:
- Kupferzeit
- hungare:
- rézkorszak
- nederlande:
- kopertijd, kopersteentijd
- pole:
- epoka miedzi
- ruse:
- медный век
- slovake:
- doba medená
- ukraine:
- мідна епоха
kuproerco
-
Erco liveranta kupron:
juna virino, laboranta por la prizorgado de la kemiaĵoj uzataj por tranformiĝo
de kuproerco
[15].
ĥalkogeno
15.
Diversaj aŭtoroj: Le Monde diplomatique en Esperanto 2008-2010, Investo de Barato en Suda Afriko
- beloruse:
- медная руда
- ĉeĥe:
- měděná ruda
- germane:
- Kupfererz
- hungare:
- rézérc
- nederlande:
- kopererts
- pole:
- ruda miedzi
- ruse:
- медная руда
- slovake:
- medená ruda
- ukraine:
- мідна руда
kupristo
- Metiisto kiu faras aĵojn, ekz-e kaldronojn, el kupro: lia patro estis […] kupristo, […] plena de saĝeco, kompetenteco, kaj sciado, por fari ĉian laboron el kupro [16]; Aleksandro, la kupristo, faris al mi multe da malbono [17].
16.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Reĝoj 7:14
17. La Nova Testamento, II. Timoteo 4:14
17. La Nova Testamento, II. Timoteo 4:14
- angle:
- coppersmith
- beloruse:
- меднік
- bretone:
- kouevrour
- france:
- chaudronnier
- germane:
- Küfer, Kupferschmied
- hungare:
- rézműves
- nederlande:
- koperslager
- ruse:
- медник, котельщик
- svede:
- kopparslagare
- ukraine:
- мідник
kuprogravuristo
- Gravuristo uzanta kuprajn tabulojn: nepo de Rentsch estis la saksa kortegopentristo kaj kuprogravuristo Christian Wilhelm Ernst Dietrich [18].
- ĉeĥe:
- mědirytec
- france:
- graveur sur cuivre
- germane:
- Kupferstecher
- hungare:
- rézmetsző
- nederlande:
- kopergraveur
- pole:
- miedziorytnik
- ruse:
- гравёр на меди
- slovake:
- medirytec
administraj notoj
~oepoko:
Mankas fontindiko.
~oepoko: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
~oerco: Mankas dua fontindiko.
~ogravuristo: Mankas dua fontindiko.
~oepoko: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
~oerco: Mankas dua fontindiko.
~ogravuristo: Mankas dua fontindiko.