^*konscienc/o

Konscio, kiun havas la homo pri la morala bono kaj malbono, pri la morala devo: mi vivadis antaŭ Dio laŭ tute bona konscienco ĝis la nuna tago [1]; homo, kies konscienco estas ŝarĝita de mortigo, kuros al foso, kaj oni lin ne haltigu [2]; Johano, kiu havis puran konsciencon, ne timis [3]; mi havas multe (da malbonagoj) sur mia konscienco [4]; turmentata de la riproĉoj de la konscienco [5]; [li] rekonis siajn fratojn, kies konscienco estis ŝargita per multaj kulpoj [6]; [kulpo] io peze kuŝas sur la konscienco [7]; doni la eblon senŝarĝigi sian konsciencon (per konfespreno) [8]; aŭskultu ĉiam la voĉon de via konscienco [9]; kovri la buŝon de sia konscienco (ne atenti konsciencon, agi kontraŭ ĝi) ^PrV ; pli bona pura konscienco ol malpura potenco^PrV ; la konscienco lin ne turmentas^PrV ; konscienco trankvila estas bona dormilo^PrV . konsciencdubokonsciencriproĉo, moralo, skrupulo

Obeanta al moraleco, sia devo; akurate zorgega: [espereble] vi akiros al vi nomon de instruistino konscienca kaj kapabla ^Marta ; li disĵetos al la kvar ventoj ĉiujn konsciencajn konsiderojn kaj antaŭavertojn de la prudento [10]; la plej bagatelajn religiajn morojn li plenumadis kun tre zorga konscienceco [11]; ĉiu konscienca observanto facile rimarkos, ke la kaŭzo de la balbutado kuŝas […] en la nesufiĉa ekzerciteco [12]; ĉiuj tri aperas honestaj, bravaj laboristoj, ankaŭ konsciencaj [13]; prestiĝo, fontanta en multjara konscienca laboro, [14]. asidua, honesta², skrupula

Obeante moralon kaj devon; zorgege: Johano […] laboris konscience kaj lerte ^Marta ; liaj oficistoj devas kontroli, ĉu la tasko estas konscience plenumata [15]; li konscience ekekzamenis unu post la alia ĉiujn butikojn de brokantistoj [16]; dum en Parizo vi faras konscience vian devon de militisto, via ĉasta edzino al vi donas kunlaboranton, […] kaj tion vi ne eĉ suspektas [17].