^*kok/o ^UV

1.

Subspecio (Gallus gallus domesticus) el la genro koko, bredata kiel kortobirdo en multaj rasoj pro la viando kaj la ovoj: antaŭ ol krios koko, vi trifoje malkonfesos min [1]; la unua krio de koko (en frua mateno) [2]; putraj ovoj kaj rostitaj kokokrestoj estis la ĉefaj manĝaĵoj [3]; la koko fiere marŝas kaj gratante serĉas manĝaĵon por siaj kokinoj [4]; eŭropaj bredistoj de kokoj, anseroj kaj meleagroj kutime posedas amason da birdoj [5]; ĉu la malsano ne jam transsaltis ankaŭ al porkoj, kokoj, meleagroj, anseroj [6]? al feliĉulo eĉ koko donas ovojn ^PrV ; bovo prenita, koko donita kaj ‐ kvita ^PrV ; (frazaĵo) (malofte) trompita koko (trompita edzo); (vd kokri) „Koko krias jam!“ (novelaro de Ferenc Szilágyi) [7]. meleagro, numido

2.

Genro el familio fazanedoj (Gallus), birdo kun ruĝa kresto sur la kapo.

vira koko

lagopo, tetro, urogalo

Ido de koko: la maljuna korta kokino […] kvin fojojn elkovis kokidojn [8]; ĉiuj malgrandaj kokidoj forte tremis [9]; ni rostas hodiaŭ junajn kokidojn [10]; estas malsaĝe kalkuli la kokidojn antaŭ la elkoviĝo [11]; se vulpo pentofaras, gardu la kokidojn ^PrV .

Inseksa koko¹: kokinejo [13]; sur la korto staras koko kun tri kokinoj [14]; la kokinoj kaj kokidoj kuris sur la sterkamason, ilin sekvis per kavaliraj paŝoj la koko [15]; mi volis kolekti viajn infanojn, kiel kokino kolektas sian idaron sub la flugilojn [16]; al kokino la ovo lecionojn ne donu ^PrV ; eĉ blinda kokino povas trovi grajnon ^PrV .

Stalo por kokoj: la vulpoj konis ĉiujn kokejojn en la ĉirkaŭaĵo [17]; la marista lernanto prenis ĝin kaj enfermis ĝin en la kokinejon, al la kokinoj, anasoj kaj meleagroj, la kompatinda cikonio tute timigite staris meze de ili [18]; du grandegaj muritaj kolonoj […], el kiuj unu enhavis ĉambron, kiu evidente estis uzata kiel kokinejo [19].

Virseksa koko¹: [ili] estas bonaj soldatoj, sed ankoraŭ pli bonaj virkokoj ^QuV ; ni incitas la noblajn bumbukojn unu kontraŭ la alian, kiel la virkokojn en areno ^VaK .

Ordo el la klaso birdoj (Galliformes).

(komune)

Fuliko, galinolo aŭ simila birdo: Ĥufu […] ordonas dekapigon de […] akvokoko [20].

Turniĝanta koko-silueta ventomontrilo ordinare starigita sur firsto...: la tegoloj falis malsupren, sed la ventkoko sidis firme, ĝi eĉ ne turnis sin [21]; (figure) li ventokokas laŭ la politikaj ventoj interne de sia partio [22].