*dezert/o
*dezerto
- Regiono kun malfavora klimato kaj do tre malmulte da vegetaĵoj, tre seka: [Dio] trakondukis vin tra la granda kaj terura dezerto, kie estis serpentoj, aspidoj kaj skorpioj kaj sekaj lokoj senakvaj [1]; ili perdis la vojon […] la dezerto ilin ŝlosis [2]; post longa vagado en dezerto, multfontana oazo lin akceptis ChV ; dum generacioj ili nomadis tra la stepoj kaj dezertoj, rajde CKv ; [tio] iom post iom detruis la marsan atmosferon kaj kaŭzis la ekstreman klimato-ŝanĝiĝon de Marso […] en rustiĝantan frostintan dezerton Kon11 ; voĉo de profeto en dezerto (apenaŭ aŭdata) [3].
1.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Readmono 8:15
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 14:3
3. Monato, Reinaldo Marcelo Ferreira: Ne nur intimaj temoj, 2005
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 14:3
3. Monato, Reinaldo Marcelo Ferreira: Ne nur intimaj temoj, 2005
- afrikanse:
- woestyn
- albane:
- shkretëtirë
- amhare:
- ምድረ በዳ
- angle:
- desert
- arabe:
- صحراء
- armene:
- անապատ
- azerbajĝane:
- səhra
- beloruse:
- пустэльня
- bengale:
- মরুভূমি
- birme:
- သဲကန္တာရ
- bosne:
- pustinja
- bulgare:
- пустиня
- ĉeĥe:
- poušť, pustina
- ĉine:
- 荒地 [huāngdì], 废地 [fèidì], 荒野 [huāngyě], 广漠 [guǎngmò], 漠 [mò]
- dane:
- ørken
- estone:
- kõrb
- eŭske:
- basamortuko
- filipine:
- disyerto
- france:
- désert (subst.)
- galege:
- deserto
- germane:
- Wüste, Einöde, Ödnis
- guĝarate:
- રણ
- haitie:
- dezè
- haŭse:
- hamada
- hebree:
- מִדבָּר
- hinde:
- रेगिस्तान
- hispane:
- desierto
- hungare:
- sivatag
- indonezie:
- gurun
- irlande:
- fásach
- islande:
- eyðimörk
- japane:
- 砂漠 [さばく]
- jave:
- ara-ara samun
- jide:
- מדבר
- jorube:
- asale
- kanare:
- ಮರುಭೂಮಿಯ
- kartvele:
- უდაბნოში
- kazaĥe:
- шөл
- kimre:
- anialwch
- kirgize:
- ээн
- kmere:
- វាលខ្សាច់
- koree:
- 사막
- korsike:
- u disertu
- kose:
- intlango
- kroate:
- pustinja
- kurde:
- çol
- latine:
- deserto
- latve:
- tuksnesis
- laŭe:
- ທະເລຊາຍ
- litove:
- dykuma
- makedone:
- пустината
- malagase:
- efitra
- malaje:
- padang pasir
- malajalame:
- മരുഭൂമിയിൽ
- malte:
- deżert
- maorie:
- koraha
- marate:
- वाळवंट
- monge:
- suab puam
- mongole:
- цөлийн
- nepale:
- मरुभूमि
- njanĝe:
- chipululu
- okcidentfrise:
- woastyn
- panĝabe:
- ਮਾਰੂਥਲ
- paŝtue:
- دښته
- pole:
- pustynia
- portugale:
- deserto, páramo, ermo, tapera
- ruande:
- ubutayu
- ruse:
- пустыня
- samoe:
- toafa
- sinde:
- ٿر
- sinhale:
- කාන්තාර
- skotgaele:
- fhàsach
- slovake:
- púšť, pustatina
- somale:
- lamadegaanka
- ŝone:
- gwenga
- sote:
- lehoatateng
- sunde:
- gurun
- svahile:
- jangwa
- taĝike:
- биёбон
- taje:
- ทะเลทราย
- tamile:
- பாலைவன
- tatare:
- чүл
- telugue:
- ఎడారి
- tibete:
- བྱེ་ཐང་
- ukraine:
- пустеля
- urdue:
- صحرا
- uzbeke:
- sahro
- vjetname:
- sa mạc
- zulue:
- hlamuka
dezerta
- 1.
- Rilata al, karakterizata de dezerto: loĝi en lando dezerta [4]; kaj matene […] li leviĝis, kaj foriris en dezertan lokon, kaj tie preĝadis [5]; dezerta plataĵo de Arizono, Nevado kaj Utaho, Ret ; duondezerta regiono Ret .
- 2.
- (figure) Forlasita, malplena, senfrukta: ili marŝis en la aŭtuna, malvarma tago sur la dezerta ŝoseo LGA ; vaka kaj dezerta animo VaK .
- angle:
- 1. desolate
- beloruse:
- 1. пустэльны, ненаселены, бязьлюдны 2. пустэльны, спустошаны, пакінуты
- bulgare:
- 1. пустинен
- ĉeĥe:
- 1. pouštní, pustý, sirý
- ĉine:
- 2. 厌倦 [yànjuàn], 萧索 [xiāosuǒ]
- france:
- 1. désert (adj.), désertique
- germane:
- 1. wüst, Wüsten- 2. trostlos, öde
- hebree:
- 1. מִדבָּרי
- hispane:
- 1. desértico
- hungare:
- 1. puszta, kietlen
- japane:
- 砂漠の [さばくの], 荒れはてた [あれはてた], 人けのない [じんけのない], 無人の [むじんの]
- pole:
- 1. pustynny, bezludny
- ruse:
- 1. пустынный, необитаемый
- slovake:
- 1. opustený, pustý
dezertigi
(tr)
- Ŝanĝi en dezertan loko, detrui, senvivigi, malfekundigi: ili venadis […] simile al akridoj […] en la landon, por dezertigi ĝin [6]; kiel flamo bruldezertigas montojn [7]; lando […] dezertigita per fajro kaj glavo BdV ; la Dua Mondmilito dezertigis vastajn surfacojn de la terglobo kaj rekte aŭ malrekte kaŭzis mizeron al la tuta homaro EeP .
6.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Juĝistoj 6:5
7. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 83:14
7. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 83:14
- angle:
- devastate
- beloruse:
- спустошыць
- bulgare:
- опустошавам
- ĉeĥe:
- vyplenit, zpustošit
- ĉine:
- 惘 [wǎng], 毀掉 [huǐdiào], 摧 [cuī]
- france:
- dénuder, dévaster
- germane:
- verwüsten
- hebree:
- לנטוש
- japane:
- 荒れはてさせる [あれはてさせる]
- pole:
- wyjaławiać, wyludniać
- slovake:
- pustošiť
- ukraine:
- спустошувати, перетворювати в пустелю
dezertiĝi
(ntr)
- Iĝi dezerto, senhomiĝi, senvegetaĵiĝi, senviviĝi: la tero dezertiĝis pro tio, ke ne estis pluvo [8]; neniu bienulo povis tie loĝi en paco kaj la bieno dezertiĝis [9]; la stepo dezertiĝas, la tajgo ŝrumpas norden [10].
8.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeremia 14:4
9. H. Laxness, trad. B. Ragnarsson: Sendependaj homoj, 2007
10. La Ondo de Esperanto, 2003, № 2 (100)
9. H. Laxness, trad. B. Ragnarsson: Sendependaj homoj, 2007
10. La Ondo de Esperanto, 2003, № 2 (100)
- beloruse:
- спустошыцца, перавярнуцца ў пустэльню
- france:
- se désertifier
- germane:
- veröden
- hebree:
- לעזוב
- japane:
- 砂漠化する [さばくかする], 荒廃する [こうはいする]
dezertulo
-
Ermito:
steloj ĉe vortoj de mi, dezertulo, pli ĝoje radias, pli hele lumadas
FK
;
kune kun tri aliaj monaĥoj, li retiriĝis kiel dezertulo
[11].
Rim.: La signifo „ermito“ ne ŝajnas tute logika, ĉar unuflanke ermitoj loĝas ne nur en dezertaj lokoj kaj aliflanke en dezerto loĝas ankaŭ aliaj homoj, ekz-e nomadoj, kiujn oni same povus nomi dezertuloj.
- beloruse:
- пустэльнік
- ĉeĥe:
- poustevník, samotář
- ĉine:
- 隐居者 [yǐnjūzhě], 隐士 [yǐnshì], 行者 [xíngzhě]
- france:
- ermite
- germane:
- Einsiedler
- hebree:
- עריק
- hungare:
- remete
- japane:
- 隠修士 [かくしゅうし]
- pole:
- pustelnik
- ruse:
- пустынник, отшельник
- slovake:
- pustovník, samotár
- ukraine:
- пустельник