civit/o

civito

1.: Aŭtonoma urbo, konsiderata kiel politika tuto: (pri Jerusalemo) Mi restarigos viajn juĝistojn, kiel antaŭe, kaj viajn konsilistojn, kiel en la komenco, post tio oni nomos vin urbo de virto, civito fidela [1]; la ĝeneva civito […] en la 16a jarcento bruligis Serveton sur la ŝtiparo de maltoleremo [2]. respubliko, ŝtatocivilizacio
2.: (evitinde) Civitano: mi vidis vin, civito, en Parizo, sur Triumfa Arko ^FdO;

1. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 1:26
2. Albisturo Kvinke: Sobraj pensoj de sobrulo, Monato, 2000/03, p. 22

: Ŝtatano ĝuanta la politikajn rajtojn, ĉu en sendependa urbo, ĉu en regno: hebreoj estu bonaj kaj helpemaj civitanoj de tiu aŭ alia regno ^VivZam; korporacio plej multe izolita, senforta kaj iom post iom senigita je ĉiuj civitanaj rajtoj estis la malgranda hebrea komunumo, kiu enloĝiĝis en Baĥaraĥ jam en la tempo de la Romanoj ^RBa; ĉu la industriistoj […]devas rigardi sin kiel liberigitajn de civitanaj sentoj kaj devoj ^Marta? stranga civitano tiu, kiu neniam partoprenis balotojn por elekti deputitojn aŭ urbkonsilantojn ^Lanti; fakto, kiun ne neigas mem civitanino Velikonskaja ^Metrop; la blinda ĉukĉo, la nevola viktimo de la ruiniga agado de la kontraŭrevolucio[…] povu reeduki sin en Moskvo aŭ Leningrado, povu denove iĝi utila civitano de la Sovjetio ^Ĉukĉoj. burĝo¹, urbano, ŝtatanocivilulo

: La stato de civitano kun siaj rajtoj kaj devoj: ĉu vi estas Romano? […] jes […], per granda sumo mi akiris tiun civitanecon [3];

3. La Nova Testamento, La agoj 22:28

4. Diversaj aŭtoroj: Le Monde diplomatique en Esperanto 2002-2004, Gravegaj balotoj por la sudamerika giganto

: Doni al fremdulo aŭ neplenrajta ŝtatano la rajtojn de civitano: civitanigita usonano naskiĝinta en Barato [5]; se mi estus Jörg Haider, mi nun prezentus paroladon kun jenaj eldiroj: ni nepre ne civitanigu eksterlandanojn, ĉar „duobla ŝtataneco endanĝerigus nian sekurecon pli multe ol teroristoj“ [6]; kun malpli ol mil kvincent civitanigitoj […] Ĉinujo estas unu el la landoj plej limigaj se temas pri doni sian civitanecon al eksterlandanoj [7].

5. Diversaj aŭtoroj: Le Monde diplomatique en Esperanto 2017-2019, Triumfo de la Paranoja Stilo
6. Stefan Maul: Kanonoj kontraŭ paseroj, Monato, 2000/04, p. 5
7. Diversaj aŭtoroj: Le Monde diplomatique en Esperanto 2014-2016, Akiro de civitaneco tra la mondo ― Kial vi neniam fariĝos ĉino

1.: Homo, kiu rigardas la tutan mondon kiel sian patrujon: Esperanto estu en niaj manoj trafa edukilo, kiu igos nin indaj mondcivitanoj ^Lanti; sinekzerco por la tasko de mondcivitano ^EeP; mondcivitana partio povas funkcii nur, se ĉiuj membroj ĉie en la mondo povas kunagi sur vere demokrata bazo, kun samaj rajtoj kaj premisoj [8]. kosmopolito
2.: Homarano, loĝanto de la mondo: ĉeestis delegitoj el 29 landoj, kiuj reprezentis pli ol la duonon de la mondcivitanoj [9].

8. Monato, Stefan Maul: Pledo por mondcivitana partio, 2005
9. Monato, Syauqi Ahmad Zulfauzi Stya Lacksana: Aktivas la bonaj amikoj, 2015

angle:: 1. world citizen, cosmopolitan
beloruse:: 1. грамадзянін сьвету, касмапаліт 2. насельнік сьвету, прадстаўнік чалавецтва
ĉeĥe:: 1. světoobčan
ĉine:: 世界主义者 [shìjièzhǔyìzhě], 四海为家的人 [sìhǎiwéijiāderén]
france:: 1. citoyen du monde, cosmopolite (subst.)
germane:: 1. Weltbürger, Kosmopolit 2. Erdbewohner
hebree:: 1. אזרח העולם, קוסמופוליטי
hispane:: 1. ciudadano del mundo
hungare:: 1. világpolgár, kozmopolita
itale:: 1. cosmopolita
japane:: 世界市民 [せかいしみん]
nederlande:: 1. wereldburger
pole:: 1. obywatel świata, kosmopolita
portugale:: 1. cosmopolita
ruse:: 1. гражданин мира, космополит
slovake:: 1. svetoobčan
ukraine:: член світової спільноти, людина, яка не визнає поділу на держави

: Mondcivitana sinteno: mia truplene formita mondcivitaneco [10]; la dualo nacio, mondcivitaneco: estas pruvita fakto, ke ĉiu homo sur la tersurfaco naskiĝas en la plej bona kaj bela loko de la mondo [11]. homaranismo, kosmopoliteco

10. Monato, Paul Gubbins: Fama? Ne, dankon., 2013
11. Gilbert Ledon: Kulturo de milito, Monato, 2000/06, p. 5