radikal/a

radikala

1.: Radika, ĝisfunda, esenca, plena: iri en la tombon? nu, tio ĉi estus efektive radikala ŝanĝo de la loko! [1]; mi sciis kiom radikala estas mia propono, sed estas malfacile vidi kiel povus veni prospero por la individuo kaj por la publiko alimaniere [2]; en ĉiuj siaj aspektoj la lingvoproblemo konstante akriĝas kaj […] postulas radikalan solvon [3]; ni pristudis la nuntempan radikalan ŝanĝon de la rolo de la junularo en la socio, kiu montriĝas en intelekta kaj politika mobilizo [4]; radikala protagonisto de latinigo de la japana skribo [5]. akra^2.b, drakona, drasta, grava, rigora, severa
2.: Politike ekstrema, postulanta tutajn profundajn kaj senkompromisajn reformojn en politiko: li vizitis la kunvenojn de la radikala societo, sed la paroladoj kaj diskutoj ne povis interesi lin [6]; inter 1830 kaj 1848 demokrataj ideoj progresas en tuta Svislando, sed ne mankas akra rezistado […], ankaŭ batalas la radikala partio kontraŭ eklezia regado de la lernejoj [7].

1. William Shakespeare, trad. L. L. Zamenhof: Hamleto, Reĝido de Danujo, Hamleto
2. Platono: La Respubliko (πολιτεια), Parto Kvin
3. Ivo Lapenna, Tazio Carlevaro kaj Ulrich Lins: Esperanto en Perspektivo, Sesa Parto
4. Ivo Lapenna, Tazio Carlevaro kaj Ulrich Lins: Esperanto en Perspektivo, Kvara Parto
5. Ivo Lapenna, Tazio Carlevaro kaj Ulrich Lins: Esperanto en Perspektivo, Kvina Parto
6. Stellan Engholm: Al Torento, V.
7. Edmond Privat: Federala Sperto, Dua Parto: Svisa Sperto

angle:: radical
beloruse:: радыкальны
bulgare:: радикален
ĉine:: 激进 [jījìn], 激進 [jījìn], 根本上 [gēnběnshàng], 彻底 [chèdǐ], 徹底 [chèdǐ], 基团 [jītuán], 基團 [jītuán]
france:: radical (adj., pol.)
germane:: radikal
hispane:: radical
hungare:: radikális
japane:: 根本的な [こんぽんてきな], 徹底的な [てっていてきな], 急進的な [きゅうしんてきな], 急進派の [きゅうしんはの], 過激な [かげきな]
nederlande:: radicaal
pole:: radykalny
portugale:: radical
ruse:: радикальный
svede:: radikal
ukraine:: радикальний

(ntr)

: Iĝi radikala, ekstrema, senkompromisa: la Chabab-movado radikaliĝas en Somalujo [8]; parto de la studentoj vere admiris la sovet-unian politikan sistemon – tio estis parto de la politika radikaliĝo de la okcident-eŭropa junularo ekde la fino de la sesdekaj jaro [9].

8. G. Prunier, trad. J.-M. Cash: En Kenjo, la loĝantoj de la marbordo ekskluditaj el la demokratia bankedo, Le Monde diplomatique, 2014-10-01
9. J. Lindstedt: Infano el Porkkala, Lingva Tereno, 2023-01-10

: Doktrino de radikala partio: sciante pri la malamo de Lemuel kontraŭ la Babela pastraro kaj pri lia radikalismo, ili ĝoje salutis lin [10]; tutgloba libermerkata radikalismo […] malriĉigas la globon, detruas la medion kaj estigas malamon inter la kulturoj [11]; en ilia protesto evidentiĝas ilia radikalismo kaj la ĝenerala malkontento de junaj homoj, kiuj de la postkomunismaj ŝanĝoj atendis ion alian, pli promesdonan kaj pli gravan [12]; la tieaj kampanjoj […] kontribuis al kreskanta radikalismo kaj fundamentismo inter junaj islamanoj [13]. ekstremismo

10. H. A. Luyken: Pro Iŝtar, Ĉapitro XII
11. Monato, Stefan Maul: Pledo por mondcivitana partio, 2005
12. jpa: Internacia kunsido de financistoj en Prago, Monato, 2000/09, p. 9
13. Monato, Paul Gubbins: Nur ses el dek, 2014