*ŝmir/i
*ŝmiri
(tr)
- 1.
-
Froti sur ion maldikan tavolon da grasa aŭ
algluiĝanta substanco:
mi forlavis de vi vian sangon, kaj mi ŝmiris vin per oleo
[1];
mi detruos la muron, kiun vi ŝmiris per maltaŭga mortero
[2];
[li] prenis panon el la ŝranko […] kaj surŝmiris la
marmeladon
[3];
mi ŝmiros per veneno mian glavon
[4];
[ili] ŝmiris siajn vizaĝojn per koto, kaj ŝutis cindron sur la
harojn
[5];
la planko estis ŝmirviŝata
[6];
dolĉe ŝmiri al iu la lipojn
(f: multe promesi al iu.
mielo,
ora)
PrV
.
Rim.: Foje renkontiĝas interŝanĝo de objekto kaj komplemento: li ŝmiras buteron sur pantranĉon [7].
- 2.
- Lubriki: kiu bone ŝmiras (la radojn. Vortludo, Vd ŝmiri 3) bone veturas PrV .
- 3.
- Skribaĉi, paperŝmiri: ĉu ne estus bone, […] se vi sidiĝus kaj kunŝmirus ian poŝlibron, aŭ almanakon […], kiel estas nun modo [8]?
- 4.
- (figure) Subaĉeti: ŝmirante la manojn de politikistoj [9]; kiu produktanto […] ŝmiris per kiom da mono kiujn burokratojn en Bruselo por ellabori tiajn preskribojn [10].
1.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 16:9
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 13:14
3. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, La kuraĝa tajloreto
4. Ŝekspiro, tr. Zamenhof: Hamleto
5. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro V
6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Fluganta kofro
7. Ŝtimec: Ombro sur interna pejzaĝo
8. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Unua
9. Monato, Yamasaki Seikô: Familia nomo, 2005
10. Monato, Stefan Maul: EU-fiasko, 2005
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 13:14
3. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, La kuraĝa tajloreto
4. Ŝekspiro, tr. Zamenhof: Hamleto
5. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro V
6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Fluganta kofro
7. Ŝtimec: Ombro sur interna pejzaĝo
8. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Unua
9. Monato, Yamasaki Seikô: Familia nomo, 2005
10. Monato, Stefan Maul: EU-fiasko, 2005
- angle:
- smear
- beloruse:
- 1. мазаць, абмазваць, намазаць 2. памазаць, змазаць 3. крэмзаць 4. падмазаць, падкупіць
- ĉine:
- 4. 賄賂 [huìlù], 贿赂 [huìlù], 賕 [qiú], 赇 [qiú]
- france:
- 1. graisser, étaler (une substance grasse) 4. acheter (soudoyer), corrompre (par de l'argent), payer (soudoyer), graisser la patte (à), soudoyer, suborner (par de l'argent)
- germane:
- 1. einschmieren, einölen, einkremen, salben 2. schmieren, einfetten, ölen, einschmieren, einölen, einkremen, salben 3. schmieren, herumschmieren, schmotzen [südd] 4. schmieren, bestechen, herumschmieren, schmotzen [südd]
- hispane:
- untar
- hungare:
- 1. beken, bedörzsöl (kenőccsel) 2. ken 4. megken (pénzzel)
- itale:
- 1. ungere, ingrassare (ungere) 2. lubrificare 4. ungere (corrompere), corrompere
- japane:
- 塗る [ぬる], 塗布する [とふする], グリースを塗る [グリースをぬる], 油を差す [あぶらをさす], 買収する [ばいしゅうする]
- katalune:
- untar
- nederlande:
- smeren 4. omkopen
- pole:
- 1. smarować, posmarować 4. smarować, posmarować
- portugale:
- 1. friccionar, ungir, besuntar, lambuzar 4. subornar, molhar a mão
- ruse:
- 1. намазать 2. смазать 4. подмазать (перен.)
- ukraine:
- мазати, намазувати, мастити, покривати (маззю, жиром і т.п.)
ŝmiro
- Ago ŝmiri: ŝi antaŭfaris la ŝmiron de mia korpo por la entombigo [11]; la falsa ŝmiro kovros la makulon Hamlet .
11.
La Nova Testamento, Marko 14:8
- beloruse:
- змазваньне
- ĉine:
- 润滑油 [rùnhuáyóu], 潤滑油 [rùnhuáyóu]
- germane:
- Schmierung
- pole:
- przekupstwo, namaszczenie, łapownictwo
- ukraine:
- єлеопомазання
ŝmiraĵo
- Io, per kio oni ŝmiras: kelkaj pretigadis la ŝmiraĵojn el aromaĵoj [12]; Maria prenis funton da pura narda ŝmiraĵo tre multekosta, ŝmiris la piedojn de Jesuo [13]; ŝi frotis Elizon per suko de juglando, tiel ke ŝi fariĝis tute mallume bruna, ŝmiris ŝian belan vizaĝon per malbonodora ŝmiraĵo kaj malordigis ŝiajn belajn harojn [14]; kontraŭ la kungluiĝado de la palpebroj […] froti sur la fermitaj palpebroj ŝmiraĵon kun blanka hidrarga precipitato FK ; sunprotekta ŝmiraĵo [15].
12.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Kroniko 9:30
13. La Nova Testamento, Johano 12:3
14. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Sovaĝaj cignoj
15. Monato, Stefan Maul: EU-fiasko, 2005
13. La Nova Testamento, Johano 12:3
14. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Sovaĝaj cignoj
15. Monato, Stefan Maul: EU-fiasko, 2005
- beloruse:
- мазь, змазка, масьціка, масьць
- ĉine:
- 粘性物 [zhānxìngwù], 膏 [gāo]
- germane:
- Salbe, Schmiere
- japane:
- 塗り薬 [ぬりぐすり], 塗り油 [ぬりあぶら], クリーム [くりーむ]
- pole:
- łapówka, maź
- tibete:
- བྱུག་
- ukraine:
- мазь, змазка, мастило, мастика
ĉirkaŭŝmiri
(tr)
- Ŝmiri ĉe la ĉirkaŭo: ŝi prenis por li keston el kanoj kaj ĉirkaŭŝmiris ĝin per asfalto kaj peĉo [16]; starigu al vi grandajn ŝtonojn kaj ĉirkaŭŝmiru ilin per kalko [17].
16.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 2:3
17. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Readmono 27:2
17. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Readmono 27:2
- beloruse:
- абмазваць
- ĉine:
- 上了油 [shàngliǎoyóu], 塗了油 [túliǎoyóu], 涂了油 [túliǎoyóu]
- germane:
- einschmieren
- pole:
- zasmarować
paperŝmiri
- (figure) Skribi multajn sed senvalorajn aferojn: troviĝos plumknaristo, paperŝmiristo, kiu eĉ en komedion vin enmetos [18].
18.
N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, akto 5a, sceno 8a
- beloruse:
- пэцкаць паперу
- bretone:
- paperajiñ
- ĉine:
- 乱涂 [luàntú], 亂塗 [luàntú]
- france:
- faire de la paperasse, gratter le papier
- germane:
- aufs Papier schmieren, hinschmieren
- hungare:
- firkál, csak pazarolja a papírt
- itale:
- scarabocchiare (fig.), scribacchiare (senza valore)
- japane:
- 書き並べる [かきならべる]
- nederlande:
- bekladden
- pole:
- smarować (pisać głupoty), obsmarować kogoś (pisać o kimś źle)
- ruse:
- марать бумагу
- ukraine:
- псувати/переводити папір, пописувати
ŝmirmono
- Mono por subaĉeti: kie mankas spaco en tombejoj, nepras pagi ŝmirmonon al la aŭtoritatoj por ricevi enterigejon [19]; suferas kamparanoj pro atakoj faritaj de bovŝtelistoj, dum ĝendarmoj kaj policistoj postulas ŝmirmonon de homoj kontrolataj [20].
19.
Monato, Princo Henriko Oguinye/pg: Forpasi, elspezi, 2006
20. Monato, Fidilalao Henriel: Restas nur espero, 2012
20. Monato, Fidilalao Henriel: Restas nur espero, 2012
- beloruse:
- хабар, подкуп, падмазка
- ĉine:
- 賄賂費 [huìlùfèi], 贿赂费 [huìlùfèi]
- germane:
- Schmiergeld
- japane:
- 賄賂 [わいろ]
- pole:
- łapówka
- ukraine:
- хабар
administraj notoj
paper~i:
Mankas dua fontindiko.