^*scienc/o ^UV

1.

Sistema tutaĵo da konoj bazita sur metoda racia esploro kaj celanta eltrovon de la leĝoj de la naturo: la scienco kaj tekniko faris grandegajn progresojn [1]; nia vivo estas mallonga, kaj la scienco estas vasta [2]; tiaj instruoj […] ne kontraŭparolas al la scienco [3]; scienco havas semon enuan, sed frukton bonĝuan ^PrV ; sciencon oni ne mendas, klerecon oni ne vendas ^PrV .

2.

Ekzakta, preciza kaj metoda kono pri iu difinita fako³: fiziko estas la nomo de la scienco mem [4]; sciencoj naturaj ^Marta ; la akademio de sciencoj en Kopenhago [5]; profesoro de botaniko […] pririgardis la kreskaĵon, gustumis ĝin, sed pri ĝi nenio estis dirita en lia scienco pri kreskaĵoj [6]. scienco ¹

Rilata al scienco: sciencaj metodoj [7]; scienca nomenklaturo ^Marta ; fari sciencajn eksperimentojn kaj observojn ^Marta ; pritraktado de sciencaj demandoj [8]; la profesoro de botaniko skribis sciencan verkon [9]; ni turnas nin al diversaj sciencaj societoj kaj kongresoj [10].

Profesia scienculo, kutime oficanta en universitato, esplorinstituto, eksperimentanta, publikiganta proprajn eltrovojn pri sia fako ktp: la sciencisto antaŭeniris en la elmontron de sia tezo [11]; [en la] internacia lingvista kongreso […] partoprenis multaj sciencistoj el diversaj landoj [12]; religi-sciencisto [13]; germana komunik-sciencisto esploris amaskomunikilojn laŭ uzado de fontoj kaj konstatis, ke en 85 elcentoj de ĉiuj kontrolitaj kontribuaĵoj la aŭtoroj bazis sin sur nur unu fonto, kiun ili ne kontrolis [14]; tion pensas kelkaj pseŭdo-sciencistoj [15]; laŭ kalkuloj de sciencistoj, por formiĝo de unu milimetro da kristalo, necesas 30 000 jaroj [16]; usonaj kaj koreaj sciencistoj enketis pri la influo de aermalpuraĵoj sur la pezon de koreaj beboj [17].

Esploranto pri fenomenoj de iu fako, pri ties devenoj, evoluoj kaj klarigoj: la fondintoj kunvokis al Parizo komitaton de scienculoj diverslandaj ^VivZam ; li estis lerta scienculo koncerne la instruon de Moseo [18]; homoj, apartenantaj al la pli bonstataj klasoj, maristoj, Kopenhagaj burĝoj kaj ankaŭ kelke da scienculoj sidis en vigla interparolado ĉe siaj kruĉetoj [19]; apogis lin […] hungaraj aktoroj, sportistoj kaj scienculoj [20]; ne demandu scienculon, demandu spertulon ^PrV .

Ŝajniganta sin scienca, trompe scienca: alteflugaj kvazaŭ-sciencaj frazoj [21]; senenhava pseŭdo-scienca babilado [22]. esotera, mistika

Iu el la sciencoj, kiuj havas la homon kiel studobjekton: historio, psiĥologio, medicino..., kontraste al natursciencoj: konsiderante la freŝan historion de la homsciencoj, kuriozas ke ili ĉiuj disiĝis de la filozofio ekde ĉirkaŭ du jarcentoj por krei propran metodon kaj dokumentaron [23].

Iu el la sciencoj, kiuj studas aspektojn de la ekstera, natura mondo, kontraste al homsciencoj: svarmas popularsciencaj revuoj pritraktantaj la problemojn de kosmovojaĝoj, de la tekniko kaj de la natursciencoj ĝenerale [24].

Fakulo pri naturscienco.

Iu el la sciencoj, kiuj studas homajn sociojn: sociologio, etnologio kaj ceteraj: en socisciencoj krom kvanta metodologio ekzistas kvalita metodologio, kaj moderna tendenco baziĝas sur ĝusta uzo de ambaŭ [25].

Iu el la sciencoj, kiuj studas la planedon tero: meteorologio, geografio, geologio, sismologio kaj aliaj: meteologio estas terscienco, kiu studas la atmosferajn fenomenojn [26].

Tiu parto de meteorologio, kiu esploras la veteron: tiuj homoj […] ne timis entrepreni tiajn marveturadojn! pri geografio, pri veterscienco ili preskaŭ nenion sciis [27].