^*-n

Finaĵo markanta la akuzativon indikanta:

1.

Objekton (rektan komplementon de verbo) ĉe substantivo, adjektivo, pronomo: mi batas Aleksandron [1]; la patro donis al mi dolĉan pomon [2]; jen estas la pomo, kiun mi trovis [3]. transitiva

Rim.: Apud izolita akuzativigita vorto, kiel „saluton!“, „gratulon!“, „dankon!“ ktp, la frazparto „(mi deziras al vi)“ estas subkomprenita kaj forlasita.

2.

Direkton

a)

kaj celon post la prepozicioj allasantaj ĉi tiun signifon: meti mantelon sur sin; la muso kuris sub la liton [4]; la hirundo flugis trans la riveron [5]; mi vojaĝas en Hispanujon [6]; [ili] prenis sur sin la malfacilan taskon, aranĝi nian kongreson [7].

Rim.: Oni ne uzas akuzativon post prepozicio signifanta per si mem almovon kiel al, tra, ĝis.

b)

ĉe adverbo kaj iuj tabelvortoj: tra la malgrandaj fenestroj oni povis rigardi internen en la salonojn [8]; kien vi iras? ‐ mi iras en la ĝardenon [9]; dum la irado hejmen ^Marta (= al hejmo); ni veturas Romen (= ni veturas al Romo, = ni veturas Romon); la pendolo ĉe la granda horloĝo iradis tien kaj reen [10].

3.

Tempopunkton, ĉe kiu ĝi anstataŭas prepozicion: unu tagon estis forta pluvo [11] (= en unu tago ...); mi promenis la tutan tagon^Z (= ... dum la tuta tago); merkredon mi kantos, kaj, se vi havas tempon, mi sendos al vi bileton [12] (= je merkredo mi kantos ...); Georgo Vaŝington estis naskita la dudek duan de Februaro de la jaro mil sepcent tridek dua [13] (= en la dudek dua tago de Februaro...).

Rim.: En hor-esprimoj oni uzu „je“, precipe se la vorto „horo“ estas forlasita, por ne konfuzi horon kun dato: tio okazis la dekan (= tio okazis en la deka tago de la monato); tio okazis je la deka (= tio okazis je la deka horo de la tago)PMEG.

4.

Mezuron

a)

tempan: tiu ĉi malfeliĉa infano devis du fojojn en ĉiu tago iri ĉerpi akvon en tre malproksima loko [14] (= ... je du fojoj ...); ŝi aĝis tridek jarojn; mi veturis du tagojn kaj unu nokton [15] (= ... dum du tagoj kaj unu nokto).

b)

diversan: kvar metroj da tiu ĉi ŝtofo kostas naŭ frankojn [16]; la vojo larĝis dudek metrojn aŭ iom pli (= ... je dudek metroj...); vi devas kuri pli ol cent mejlojn [17].

5.

Anstataŭon de la prepozicio „je“, se oni timas nenian dusencaĵon: ekzemple en la esprimo mi kontentiĝas tion ĉi (=mi kontentiĝas je tio ĉi)[18].

6.

(evitinde) Anstataŭon de la prepozicio „kun“: pendigi [lin] kapon malsupren [19] (= pendigi lin kun la kapo malsupren).