¹kompens/i ^PV

(tr)

1.

(elspezon, malprofiton, damaĝon, perdon) Havigi monsumon aŭ alian avantaĝon, kies valoro estas konsiderebla egala al la suferita perdo:

a)

ili konfesu sian pekon, kiun ili faris, kaj ili kompensu sian kulpon plene kaj aldonu ĝian kvinonon, kaj donu al tiu, kontraŭ kiu ili kulpiĝis [1]; se [bruto] estos disŝirita [de rabbesto], [la gardinto] prezentu ateston, kaj la disŝiritaĵon li ne kompensos [2]; la asekura kompanio kompensas la perdojn kaŭzitajn de la brulo ^VdE ; por kompensi la perdojn, kaŭzitajn de la ebria laboristo, li donacis al li duonon de la vazoj kaj mebloj, kiujn li ricevis en la urbo Anu [3]; la kostoj de la vojaĝo estos kompensitaj al la delegitoj; (abs.) se la ŝtelinto estos trovita, li kompensu duoble [4]. kovri ³ ne konfuzu kun: rekompenci

b)

(figure) la intereso de la enhavo kompensas la la stilon, iom pezan ^VdE ; la enspezoj kompensas la elspezojn ^PV ; la kompatinda virino pensis, ke forte streĉita febra penegado kompensos al la cerbo la jarojn da senlaboreco ^Marta ; [liaj okuloj] estis la sola, rimarkebla trajto, kiu penis kompensi lian alie malmoderan malbelecon [5]; la ĝentila salutado de tiu ĉi nura kompensas al mi la malafablan teniĝon de la aliaj [6]. kontraŭpezi, ekvilibrigi

2.

(devion, nedeziratan efikon) Korekti ĝin: la anteno devas esti motorigita kaj devas senĉese kompensi ĉiujn turniĝojn kaj ruliĝojn de la veturilo — fakte laŭ 3 aksoj, giroskope [7].

Tio, per kio oni kompensas:

1.a:

la kompenso atingis dek mil frankojn; se [la mortigito] ne havas parencon, al kiu oni povus kompensi la kulpon, tiam la kompenso de la kulpo apartenas al la Eternulo [8].

1.b:

tio estas konvena kompenso pro liaj suferoj; tiu ĉi indiferento estas ellaboraĵo ne de mia saĝo, sed de miaj malamikoj, kaj ĝi fariĝas kompenso de la malbonoj, kiujn ili al mi faras [9].

Kiel kompenso: [la loĝeja ilaro de kavaliro] konsistis nur el bototirilo kaj kombilo, sed kompense li havis la plej belan kolumon en la mondo [10].

(prepoziciaĵo)

Kiel kompenso, repago, kontraŭdono al...: kompense pro ĉio, kion ŝi suferis kaj travivis, ŝi tenis en la brakoj ĵusnaskitan infaneton [11] se iu batos okulon de sia sklavo aŭ de sia sklavino kaj difektos ĝin, tiam li forliberigu tiun kompense pro la okulo [12].

Kompenso: [finiĝis la milito], sed amiko jam malnova ekĵaluzas, postulas „kompensaĵon“ [13]; kaŝite sub anonima nomo, mi sendis monsumon sufiĉan, por liveri al ĉiu el ili larĝan kompensaĵon [14].

(ntr)

Iĝi kompensata: grandegaj elspezoj de homa laboro en la sfero de priservado kaj komerco kompensiĝas per alta kosto de la servoj [15].

Aparato por restarigi ekvilibron, ekz. en elektra cirkvito, de pozicio (ĉe teleskopoj), de aerpremo ktp.: tio nuntenpe validas ĉiokaze por kompensitaj kornoj, la ununuraj kutimaj turnvalvaj instrumentoj, kiuj ankaŭ estas faritaj kun kompensiloj [16].

Mono donata kompense pro ricevita malutilo: li rifuzis monkompenson por tiu ridinde sendanĝera tasketo [17]; ju pli la veteranoj maljuniĝas, des pli ili petas monkompenson pro siaj militservaj malsanoj, kiuj pro la aĝo pligraviĝas [18].

(tr)

1.

(malofte) Denove kompensi.

2.

(evitinde) Kompensi: la pastraro rekompensadis iam la kuraĝon kaj prudenton [19].

3.

(evitinde) Rekompenci: por min rekompensi pri Borsa operacio lerte kondukita kaj feliĉe sukcesinta, sinjoro Morno al mi donacis obligacion [20]; promesu bonan rekompenson al tiu, kiu liveros precizan informon [21].