*kavalir/o
*kavaliro
- 1.
- Nobela aŭ eminenta viro, brava1 kaj galanta kun virinoj; ĝentlemano: li estis riĉa […] kaj ricevis multe da amikoj, kiuj ĉiuj diris, ke li estas brava homo, vera kavaliro [1]; silentu […], la kavaliro de Klaro venas IK ; perfekta kavaliro, kun la plej bonegaj distingiĝoj, kun brilanta teniĝo kaj eksteraĵo Hamlet ; ŝi estis ĉiam kutiminta, ke oni ŝin starigu sur piedestalon, ĉirkaŭatan de genufleksantaj kavaliroj FK .
- 2.
-
Malaltranga nobelo aŭ ano de ordeno.
- a)
En antikva Romo, civitano apartenanta al tiu el la tri klasoj,
kiu estis meza inter la pleba kaj la patricia.
- b)
-
En eŭropa feŭdismo, nobelo ricevinta la kavalirecon:
se nun troviĝus tiaj reĝoj, kiel reĝo Arturo, tiam troviĝus
ankaŭ tiaj kavaliroj
[2];
ĉiuj kortegaj sinjorinoj kun siaj servistinoj kaj […]
ĉiuj kavaliroj kun siaj servistoj […] staris en ordo
[3];
belege vestita kavaliro kun lumanta kasko kaj gaje flirtanta
plumaĵo tenis lin antaŭ si sur la ĉevalo
[4];
ŝi enlogis al si la noblan kavaliron Tannhäuser, la
amkantiston el la kantista rondo de Wartburg
[5].
kavaleriano - c)
-
Tiu, kiu havas, en ordeno,
la malplej altan rangon:
kavaliro de la Honora Legio;
en la 13a jarcento la terlangon okupis germanaj kruckavaliroj
[6];
en Mezaĝo teŭtonaj kavaliroj tiun landon almilitis
VivZam
.
komandoro,
oficiro
hidalgo - 3.
Unu el la ŝakfiguroj, prezentanta ĉevalon;
ĉevalo2.
1.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Fajrilo
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Galoŝoj de feliĉo
3. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Neĝa reĝino
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Malgranda Tuk
5. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Nokta ĉapo de fraŭlo
6. Laimius Stražnickas: Terlango -- natura valoro, Monato, 2001/02, p. 21
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Galoŝoj de feliĉo
3. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Neĝa reĝino
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Malgranda Tuk
5. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Nokta ĉapo de fraŭlo
6. Laimius Stražnickas: Terlango -- natura valoro, Monato, 2001/02, p. 21
- angle:
- 2.b knight 2.c knight, member of an order 3. knight
- beloruse:
- 1. кавалер, шляхтун 2.b рыцар 2.c кавалер (ордэна) 3. конь (у шахматах)
- bretone:
- marc'heg
- ĉeĥe:
- galantní člověk, kavalír, rytíř
- ĉine:
- 騎士 [qíshì], 大侠 [dàxiá], 跳远运动员 [tiàoyuǎnyùndòngyuán], 跳高运动员 [tiàogāoyùndòngyuán], 侠士 [xiáshì], 侠客 [xiákè], 游侠 [yóuxiá]
- france:
- 2.a chevalier (romain) 2.b chevalier (moyen-âge) 2.c chevalier (grade honorifique) 3. cavalier (pièce aux échecs)
- germane:
- 1. Kavalier 2.a Ritter 2.b Edelmann 2.c Ritter 3. Springer
- hispane:
- 2.a caballero (medieval, ciudadano romano, figura del ajedrez)
- hungare:
- 2.a lovag 2.b lovag 2.c lovag 3. ló
- japane:
- 騎士 [きし], ナイト
- nederlande:
- 2.b kavalier 2.c kavalier 3. paard (in schaakspel)
- pole:
- 2.a ekwita 2.b rycerz 2.c kawaler orderu, rycerz 3. koń, skoczek
- ruse:
- 2.a всадник (сословие в древнем Риме) 2.b рыцарь 2.c кавалер 3. конь (шахматная фигура)
- slovake:
- gavalier, rytier
- ukraine:
- лицар, рицар, кавалер, кінь
kavalira
- Propra aŭ rilata al kavaliro: kavalira armilaro; malnova kavalira bieno [7]; kavalira kastelo [8]; la reĝo donacis al la ambaŭ trompantoj kavaliran krucon [9]; la kavalira salono de Wartburg [10].
7.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Malbela anasido
8. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Neĝa reĝino
9. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La novaj vestoj de la reĝo
10. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Birdo Fenikso
8. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Neĝa reĝino
9. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La novaj vestoj de la reĝo
10. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Birdo Fenikso
- angle:
- knightly, chivalrous, gallant
- beloruse:
- рыцарскі
- bretone:
- -marc'heg
- ĉine:
- 侠 [xiá], 侠客 [xiákè], 任侠 [rènxiá], 矫矫 [jiǎojiǎo], 英勇 [yīngyǒng]
- france:
- de chevalier, chevaleresque (relatif aux chevaliers)
- hungare:
- lovagi
- japane:
- 騎士の [きしの]
- pole:
- rycerski
- ruse:
- рыцарский
- ukraine:
- лицарський, рицарський
kavaliraĵo
- angle:
- gallant act, gallant deed
- france:
- acte de chevalerie
- hungare:
- lovagi fokozat (kitüntetésé)
- japane:
- 騎士道的行動 [きしどうてきこうどう]
- pole:
- order, szarfa, czyn rycerski
- ukraine:
- лицарський вчинок
kavalireca
- Havanta la heroan karakteron de la mezepoka kavalireco: kavalireca konduto, sindonemo; kavalirece Petro petis pardonon pro la interrompo [12].
12.
Monato, Franz-Georg Rössler: La unua nokto, 2004
- angle:
- knightly, chivalrous, gallant
- beloruse:
- рыцарскі, шляхетны
- bretone:
- -marc'heg
- ĉeĥe:
- kavalírský, rytířský, velkomyslný
- ĉine:
- 侠义 [xiáyì], 侠 [xiá]
- france:
- chevaleresque (digne d'un chevalier)
- hungare:
- lovagias
- japane:
- 騎士にふさわしい [きしにふさわしい], 騎士道にかなった [きしどうにかなった], 義侠心に富んだ [ぎきょうしんにとんだ]
- pole:
- rycerski
- ruse:
- рыцарский, рыцарственный
- slovake:
- gavaliersky, rytiersky, veľkomyseľný
kavalireco
- 1.
- Karaktero konvena al kavaliro: mi konfidas al via kavalireco FK .
- 2.
- Militista institucio, kun religia kaj heroa karaktero, starigita ĉe la feŭda nobelaro, kaj trudanta al siaj anoj maltimon antaŭ la danĝero, lojalecon, protektadon al malfortuloj kaj ĝentilecon al virinoj.
- angle:
- knighthood, chivalry
- beloruse:
- рыцарства
- bretone:
- marc'hegiezh
- ĉine:
- 侠义 [xiáyì], 侠气 [xiáqì]
- france:
- chevalerie
- germane:
- 1. Ritterlichkeit
- hispane:
- caballería (orden militar/religiosa o título)
- hungare:
- 1. lovagiasság 2. lovagrend
- japane:
- 騎士の身分 [きしのみぶん], 騎士道 [きしどう]
- pole:
- rycerstwo
- ruse:
- рыцарство
- ukraine:
- лицарство, рицарство, шляхетність