1katolik/a
katolika
- 1.
Konforma al la tuto de la kristanismo:
ni kredas je unu sankta katolika kaj apostola
eklezio.
Rim. 1: Tiusence tiu adjektivo aperas en la oficiala nomo de diversaj kristanaj eklezioj: la rusa ortodokse katolika eklezio, ktp. Ekleziologie la vortoj katolika 1 kaj ortodoksa estas do sinonimoj. Tial oni egalsence povas diri ke la arianismajn imperiestrojn sekvis imperiestroj katolikaj aŭ la arianismajn imperiestrojn sekvis imperiestroj ortodoksaj.Rim. 2: „Konforma al la tuto“ estas interpretata diversmaniere. La romkatolikoj plej ofte aplikas „la tuton“ al la kredantaro ‐ kiel kredon ĉiaman, ĉiean, ĉiesan (quod semper, quod ubique, quod ad omnibus creditum est, Vincento de Lerino, 434). Laŭ la orienta kristanismo „la tuto“ aŭ „la universala “ ĉi tie koncernas plurajn aspektojn: unue, malloka kaj kuna; due, doktrine integra, sen deprenoj aŭ aldonoj; trie, universale adaptita al la bezonoj de ĉiaj homoj; kvare, morale kaj spirite perfekta (s-ta Cirilo de Jerusalemo, 348).- 2.
romkatolika
la papo kaj la rumana patriarko faris du apartajn diservojn en
la rumana ĉefurbo – katolikan kaj ortodoksan[1];
la kontraŭreformacia katolika eklezio[2];
hodiaŭ Irlando estas malpli rigore katolika lando kaj
malpli homogena socio[3].
Rim.: La Roma eklezio pretendas esti la katolika eklezio, tial nomi ĝin simple katolika estas tiom malĝentile rilate al la aliaj sampretendaj konfesioj, kiel estas aldoni la limigan rom- rilate al ĝi mem.
- beloruse:
- каталіцкі
- ĉine:
- 1. 天主教 [tiānzhǔjiào]
- france:
- 1. universel (ecclésiologie) 2. catholique (adj.)
- germane:
- 1. katholisch 2. römisch-katholisch, katholisch
- hispane:
- católico
- hungare:
- 1. katolikus la rusa ortodokse ~a eklezio: orosz katolikus ortodox egyház. 2. római katolikus
- itale:
- cattolico (agg.)
- japane:
- カトリックの [かとりっくの]
- malnovgreke:
- 1. καθολικός
- nederlande:
- 1. katholiek (bn.) la rusa ortodokse ~a eklezio: Russisch-orthodoxe kerk. 2. katholiek (bn.)
- pole:
- 1. katolicki, chrześcijański 2. katolicki, rzymsko-katolicki
- ruse:
- 1. кафолический, соборный la rusa ortodokse ~a eklezio: Русская православно-кафолическая церковь.
- ukraine:
- католицький
katoliko
- Ano de la romkatolika konfesio: bedaŭrinde, la romkatolika eklezio ne profitis de ĉi tiu datreveno por spirite altigi la katolikojn[4].
Rim.:
Historie kaj ekleziologie, ĉi tiu nocio devus esti
derivaĵo de la adjektivo katolika; tamen tio donus
derivaĵon katolikulo aŭ
simile. La internacia formo katoliko, pli konforma al politiko
ol al la religio, estas pli forta ol la gramatiko de
Esperanto; oni devas do rigardi la adjektivon katolika kaj la
substantivon katoliko sendependaj kaj malkoheraj pruntoj.
- angle:
- Roman Catholic
- beloruse:
- католік
- ĉeĥe:
- katolík
- ĉine:
- 天主教徒 [tiānzhǔjiàotú], 天主教徒 [Tiānzhǔjiàotú]
- france:
- catholique (subst.)
- germane:
- Katholik
- hungare:
- katolikus (hívő)
- itale:
- cattolico (sost.)
- japane:
- カトリック教徒 [かとりっくきょうと]
- nederlande:
- katholiek (zn.)
- pole:
- katolik
- rumane:
- catolic
- ruse:
- католик
- slovake:
- katolík
- ukraine:
- католик
katolikismo
- La kristana konfesio Romkatolika kaj ties doktrino, dogmaro: broŝuro de F. Lelotte „La rolo de la Virgulino Maria en nia katolikismo“; la fako „katolikismo“ en ReVo, en la Jarlibroj de UEA, PV; En 635, t.e. en la 9a jaro de la regperiodo de imperiestro Li Shimin de Tang-dinastio, katolikismo enkondukiĝis en Shaanxi-provincon de Ĉinio[5].
5.
Li Qiang, Zhang Meizhi, trad. Fan Yizhu, Xu Senrong: Enciklopedieto de Ĉinio, ĉap.
„Religioj“, p. 152a
- beloruse:
- каталіцтва
- ĉeĥe:
- katolicismus
- ĉine:
- 天主教 [Tiānzhǔjiào]
- france:
- catholicisme
- germane:
- Katholizismus
- hispane:
- catolicismo
- hungare:
- katolicizmus
- itale:
- cattolicesimo
- japane:
- カトリック教 [カトリックきょう], カトリシズム
- nederlande:
- katholicisme
- pole:
- katolicyzm
- rumane:
- catolicism
- ruse:
- католичество, католицизм
- slovake:
- katolicizmus
- ukraine:
- католицизм
romkatolika
-
Propra al la Roma eklezio, kies estro estas la
papo:
romkatolika dogmo, kredo, preĝejo, eklezio, pastro;
grek-katolikoj estas eklezie unuiĝintaj al la rom-katolika
eklezio, kaj sekve rekonas la roman papon, sed sekvas la
orientkristanan liturgion[6];
pro tio ke ni estas progresemaj homoj ni tre bone scias pri la
fia rolo de la romkatolika eklezio rilate al la judaro[7].
- angle:
- Roman Catholic
- beloruse:
- рымска-каталіцкі
- ĉeĥe:
- římskokatolický
- ĉine:
- 罗马公教 [LuómǎGōngjiào]
- france:
- catholique romain
- germane:
- römisch-katholisch, katholisch
- hungare:
- római katolikus
- itale:
- cattolico-romano, cattolico apostolico romano (agg.)
- japane:
- ローマカトリックの [ろーまかとりっくの]
- nederlande:
- rooms-katholiek
- pole:
- rzymsko-katolicki
- ruse:
- римо-католический, католический
- slovake:
- rímsko-katolícky