*cerb/o UV
*cerbo
- 1.
Organo konsistanta el maso da mola substanco, entenata en la
kranio kaj formanta la centron de nerva sistemo:
la paraŝito prenis kurban metalfadenon metis ĝin en la nazon de l' mortinto kaj
komencis eltiri la cerbon
[1];
ĉu li preferas esti vergata tridek ses fojojn de la tuta regimento, aŭ ricevi
dek-du kuglojn en la cerbon
[2]?
kapo kun herbo, sen guto da cerbo
PrV
;
antaŭ la lango laboru la cerbo
PrV
.
- 2.
- (figure)
Spirito,
menso, penso:
venis al mi en la cerbon, ke...
PV
;
Kay […] kaj meditis tiel, ke lia cerbo estis forte streĉita
[3];
venas proverbo el popola la cerbo
PrV
;
lia cerbo iris promeni
(li estis tute distrita)PrV
.
kapo.
1.
B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro IV
2. Volter, trad. Eugen Lanti: Kandid aŭ la optimismo, Ĉapitro II
3. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Neĝa reĝino
2. Volter, trad. Eugen Lanti: Kandid aŭ la optimismo, Ĉapitro II
3. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Neĝa reĝino
- angle:
- 1. brain
- beloruse:
- мозг, мазгі
- bretone:
- 1. empenn
- bulgare:
- 1. мозък
- ĉeĥe:
- mozek
- ĉine:
- 1. 脑袋 [nǎodai], 脑子 [nǎozi], 洗脑 [xǐnǎo], 脑髓 [nǎosuǐ]
- france:
- 1. cerveau
- germane:
- 1. Gehirn
- greke:
- 1. εγκέφαλος
- hebree:
- 1. מוח 2. שכל
- hispane:
- 1. cerebro
- hungare:
- agy, agyvelő
- indonezie:
- otak, benak
- itale:
- cervello
- japane:
- 頭脳 [ずのう], 脳 [なずき], 大脳 [だいのう]
- katalune:
- 1. cervell 2. ment, cap
- nederlande:
- hersenen
- pole:
- 1. mózg
- portugale:
- 1. cérebro
- rumane:
- creier
- ruse:
- мозг
- slovake:
- mozog
- svede:
- 1. hjärna
- tibete:
- ཀླད་པ་
- ukraine:
- мозок
cerba
- De cerbo, rilata al cerbo: cerba skuego [4]; ŝin pereigis cerba sangalfluo [5]; la baptofilo neniam montris signojn de cerba malsano [6]; fama klinikisto [rimarkis] ŝanĝojn okazintajn en la cerba stato [7].
4.
Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Sesa
5. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Tria
6. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Sepa
7. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Dua
5. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Tria
6. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Sepa
7. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Dua
- beloruse:
- мазгавы
- hispane:
- cerebral
- indonezie:
- serebral
- japane:
- 頭脳的な [ずのうてきな], 脳の [のうの]
- ukraine:
- мозковий
cerbeto
- 1.
- Malgranda cerbo: birda cerbeto [8]; la infaneta cerbeto bezonas abundan, intensan kaj varian bombardon de lingvouzo [9].
- 2.
- (figure) Iom simpla, stulta menso: via cerbeto renversiĝos en via kranio, kiam mia naskema sprito akuŝiĝos [10]; ili superu je mucideco kaj mensa limigiteco la […] oficistan cerbeton [11].
- 3.
-
Maso da nerva substanco, kiu estas sub la posta parto de la
cerbo.
8.
La Ondo de Esperanto, 1999, No 10 (60)
9. Monato, Stefan MacGill: Kiel, kiam, kial lerni fremdan lingvon?, 2013
10. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Unua
11. B. Traven, trad. Hans Georg Kaiser: Mortula Ŝipo, Rakonto de usona maristo, Ĉapitro 38
9. Monato, Stefan MacGill: Kiel, kiam, kial lerni fremdan lingvon?, 2013
10. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Unua
11. B. Traven, trad. Hans Georg Kaiser: Mortula Ŝipo, Rakonto de usona maristo, Ĉapitro 38
- angle:
- 3. cerebellum
- beloruse:
- 3. мазжачок, мозачак
- bretone:
- 3. ilpenn
- bulgare:
- 3. малкият мозък
- ĉeĥe:
- 3. cerebellum, malý mozek, mozeček
- ĉine:
- 3. 小脑 [xiǎonǎo]
- france:
- 3. cervelet
- germane:
- 3. Kleinhirn
- greke:
- 3. παρεγκεφαλίδα
- hebree:
- 3. המוח הקטן
- hispane:
- 3. cerebelo
- hungare:
- 3. kisagy
- indonezie:
- 3. otak kecil
- itale:
- 3. cervelletto, cerebello
- japane:
- 3. 小脳 [しょうのう]
- katalune:
- 3. cerebel
- nederlande:
- 3. kleine hersenen, cerebellum
- pole:
- 3. móżdżek
- portugale:
- 3. cerebelo
- ruse:
- 3. мозжечок
- slovake:
- 3. malý mozog, mozoček
cerbaĵo
- La hista maso de cerbo: cerbaĵoj estis disŝutitaj sur la tero apud tratranĉitaj kruroj kaj brakoj [12]; la cerbaĵo (prefere medolo) de miaj ostoj frostiĝis en mi [13].
12.
Volter, trad. Eugen Lanti: Kandid aŭ la optimismo, Ĉapitro III
13. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Kvina
13. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Kvina
- angle:
- brains
- beloruse:
- мазгі (страва)
- bretone:
- boued penn
- france:
- cervelle
- germane:
- Gehirnmass, Hirnmasse
- hebree:
- מוח (כמאכל)
- hispane:
- sesos
- hungare:
- velő (étel)
- indonezie:
- otak (makanan)
- itale:
- cervella
- japane:
- 脳漿 [のうしょう], セルベール
- katalune:
- cervell (menjar)
- nederlande:
- hersenen (als voedsel)
- pole:
- móżdżek
- ruse:
- мозги (еда)
cerbujo
- Kranio: kio misordiĝis en via cerbujo [14]? kial li nun permesas al tiu ĉi maldelikata sentaŭgulo bati lin per malpura fosilo sur la cerbujon [15]?
14.
Valdemar Vinař: La skandalo pro Jozefo, Potifar, la bonkorulo
15. William Shakespeare, trad. L. L. Zamenhof: Hamleto, Reĝido de Danujo, Hamleto
15. William Shakespeare, trad. L. L. Zamenhof: Hamleto, Reĝido de Danujo, Hamleto
- angle:
- brainpan, braincase, cranium
- beloruse:
- чэрап
- bretone:
- klopenn
- bulgare:
- череп
- ĉeĥe:
- mozkovna
- ĉine:
- 顱 [lú], 顱骨 [lúgǔ], 头骨 [tóugǔ]
- france:
- boîte crânienne
- germane:
- Schädel
- greke:
- κρανίο
- hebree:
- גולגולת
- hispane:
- cráneo
- hungare:
- koponya, kobak (koponya)
- indonezie:
- tengkorak, kranium, tulang kepala
- itale:
- cranio
- japane:
- 頭蓋 [ずがい]
- katalune:
- crani
- nederlande:
- schedel
- pole:
- czaszka
- portugale:
- crânio
- ruse:
- череп
- slovake:
- lebka
cerbumi
(x)
- Penege streĉi sian penson, spiriton pri io: ne valoras cerbumi pri tia bagatelo; lin terure ĉagrenis la milito kaj li tiam cerbumis sian faman Leteron al la Diplomatoj [16].
16.
Privat Edmond: Aventuroj de pioniro, ĉapitro 28a, p.
69a
- angle:
- rack one's brains, brood, cerebrate
- beloruse:
- ламаць галаву, абмазгоўваць
- bretone:
- en em soñjal, prederiañ (en em soñjal)
- bulgare:
- размишлявам
- ĉeĥe:
- bádat, hloubat, nechat projít hlavou, přemýšlet
- ĉine:
- 約摸 [yuēmō]
- france:
- réfléchir, cogiter
- germane:
- grübeln, sinnen
- hebree:
- להרהר
- hispane:
- reflexionar
- hungare:
- töri a fejét, elgondolkodik
- indonezie:
- memeras (otak), memutar (otak), merenung
- itale:
- scervellarsi
- japane:
- 頭をひねる [あたまをひねる]
- katalune:
- escalfar-se el cap
- nederlande:
- nadenken
- pole:
- głowić się
- ruse:
- ломать голову, обмозговывать
- slovake:
- lámať si hlavu, lámať si hlavu, rozmýšľať
- svede:
- grubbla, fundera
- ukraine:
- ламати голову над чим-н., мізкувати, виношувати думку
encerbigi
- Profunde firmigi en la menson.
- beloruse:
- браць да галавы, убіць у галаву
- ĉeĥe:
- vrýt do paměti, zapamatovat
- france:
- enfoncer dans la tête
- germane:
- einhämmern, eintrichtern
- hispane:
- inculcar, meter en la cabeza
- hungare:
- eszébe vés
- indonezie:
- menanamkan (di dlm pikiran)
- itale:
- inculcare
- japane:
- 頭にたたき込む [あたまにたたきこむ]
- katalune:
- gravar-hi al cap, inculcar
- nederlande:
- inprenten
- pole:
- wbić do głowy
- ruse:
- вбить в голову
- slovake:
- vryť do pamäti, vziať si do hlavy
- ukraine:
- вбивати в голову, втокмачувати
sencerbulo
- Senpripensa, ventanima homo.
- angle:
- brainless, scatter-brained, empty-headed, imbecile, noodle
- beloruse:
- бязмозглы (наз.), неразумны (наз.)
- bretone:
- den diempenn, penn divouedet
- ĉeĥe:
- nerozuma, nerozumný člověk
- ĉine:
- 彻底的驴 [chèdǐdelü], 万全白痴 [wànquánbáichī]
- france:
- écervelé (personne), tête de linotte
- germane:
- Hirnloser
- hebree:
- טיפש
- hispane:
- descerebrado
- hungare:
- eszetlen, tökkelütött
- indonezie:
- orang bodoh, orang tolol, orang dungu, orang tak berotak, orang berkepala kosong
- itale:
- decerebrato (fig.)
- japane:
- 愚か者 [おろかもの], 低能 [ていのう]
- katalune:
- desassenyat, arrauxat, irreflexiu
- nederlande:
- uilskuiken
- pole:
- osobnik bezmyślny
- ruse:
- безмозглый человек
- slovake:
- nerozumný človek
ostocerboZ
-
Mola substanco, similanta la cerban substancon kaj entenata en
iaj
ostoj
medolo.
- angle:
- marrow
- beloruse:
- шпік
- bretone:
- mel (askorn), mel-askorn
- ĉeĥe:
- kostní dřeň, morek kosti
- ĉine:
- 髓骨 [suǐgǔ], 髓質 [suǐzhí]
- france:
- moelle
- germane:
- Knochenmark
- greke:
- μεδούλι
- hebree:
- טיפש
- hispane:
- médula ósea
- hungare:
- csontvelő
- indonezie:
- sumsum, medula (tulang)
- itale:
- midollo
- katalune:
- medul·la òssia, moll de l'os
- nederlande:
- merg
- pole:
- szpik kostny
- portugale:
- medula (óssea)
- ruse:
- костный мозг
- slovake:
- kostná dreň
- ukraine:
- кістковий мозок
administraj notoj
pri
~aĵo:
en~igi: Mankas dua fontindiko.
en~igi: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
sen~ulo: Mankas dua fontindiko.
sen~ulo: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
osto~o: Mankas verkindiko en fonto.
Necesas kontroli la tradukojn post forigo de KUI kaj pliĝeneraligo de la difino.
~o:
Mankas verkindiko en fonto.
en~igi: Mankas dua fontindiko.
en~igi: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
sen~ulo: Mankas dua fontindiko.
sen~ulo: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
osto~o: Mankas verkindiko en fonto.