*pionir/o
*pioniro
- 1.
- Soldato pretiganta pontojn, vojojn, tranĉeojn kaj ceterajn.
- 2.
-
Iu komencanta novan aferon, pretiganta la vojon al
novaĵoj:
dediĉi sin al pionireco
[1];
tiu batalo kontraŭ eksdataj ideoj estis la amara sperto de ĉiu pioniro, de kiam
la historio komenciĝis
[2];
Estonio estas pioniro en la uzado de Interreto por oficialaj celoj
[3].
- a)
- Koloniano plugebliganta novan, senkulturan teron.
- b)
- Iu el la unuaj konigantoj de la lingvo internacia en sia lando aŭ medio: la unuaj aktivaj pioniroj estis ĉirkaŭ 1909 Luŝi-ŝin en Shanghai kaj W. K. Hsu en Kanton [4]; mi […] volonte akceptis la taskon recenzi la romanon de Ivano Ŝirjaev „Sen titolo“ pri la lernojaro 1897/1898 el la junaĝo de Esperanto-pioniro [5]; vidu, dank’ al niaj junaj pioniroj mi nun povas fari tiun ĉi paroladon esperante [6].
- 3.
- Junpioniro: pioniro kun ruĝa koltuko ekstaris ĉe la lernejo-pordo kaj tre false ekkantis ian pioniran kanton himnecan [7].
1.
Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto
2. Cezaro Rossetti: Kredu min, sinjorino!, 3. Ne Gutas Mielo El La Ĉielo.
3. Monato, pp: Estonio instruas Belgion, 2011
4. Won Kenn: Vikipedio, artikolo „Ĉinujo“ el Enciklopedio de Esperanto, 1934
5. S. Pokrovskij: Sincere kaj freŝe..., La Ondo de Esperanto, 1999-12, (62)
6. Stellan Engholm: Infanoj en Torento, dua libro en la Torento-trilogio, Dua Parto
7. Monato, Jozefo Horváth: Tra infanaj okuloj: memoroj pri la eventoj de '56, 2006
2. Cezaro Rossetti: Kredu min, sinjorino!, 3. Ne Gutas Mielo El La Ĉielo.
3. Monato, pp: Estonio instruas Belgion, 2011
4. Won Kenn: Vikipedio, artikolo „Ĉinujo“ el Enciklopedio de Esperanto, 1934
5. S. Pokrovskij: Sincere kaj freŝe..., La Ondo de Esperanto, 1999-12, (62)
6. Stellan Engholm: Infanoj en Torento, dua libro en la Torento-trilogio, Dua Parto
7. Monato, Jozefo Horváth: Tra infanaj okuloj: memoroj pri la eventoj de '56, 2006
- beloruse:
- 1. сапёр 2. піянэр, першапраходзец, першапраходца 3. піянэр (у сацыялістычных краінах)
- ĉeĥe:
- pionýr, průkopník, průkopník, ženista
- ĉine:
- 刀鋒邊緣 [dāofēngbiānyuán], 刀锋边缘 [dāofēngbiānyuán]
- france:
- défricheur (subst.), pionnier (subst.)
- germane:
- Pionier 2. Wegbereiter
- hungare:
- 1. utász 2.a úttörő 2. úttörő
- itale:
- 1. geniere 2. pioniere
- japane:
- 開拓者 [かいたくしゃ], パイオニア [ぱいおにあ], 先駆者 [せんくしゃ], 草分け [くさわけ], 工兵 [こうへい], ピオネール
- nederlande:
- pionier, baanbreker
- pole:
- pionier
- portugale:
- 1. sapador, bandeirante 2.a pioneiro, desbravador 2. pioneiro, precursor
- rumane:
- pionier, deschizător
- ruse:
- 1. сапёр 2.a первопроходец 2. первопроходец, пионер
- slovake:
- pionier, priekopník, ženista
- taje:
- 2. ผู้บุกเบิก
- ukraine:
- піонер, сапер
pionira
- 1.
- Prepara, komenca en nova afero: pionira kontraŭ-milita romano [8]; la pionira faro de Bismarck efikis, ke hodiaŭ en [multaj] ŝtatoj pli-malpli bone funkcias tia sociala asekuro [9]; pionira inĝeniero pri artefaritaj insuloj [10]; se ni iam havos novajn kursojn, ili funkcios surbaze de via pionira laboro [11].
- 2.
- Kiu ekkreskas inter unuaj sur nova grundo: frambo ĉe ni […] estas pionira planto en arbaroj [12].
8.
Monato, Stefan MacGill: Ruzo en rifuzo, 2006
9. Monato, Stefan Maul: Fendita nacio, 2009
10. La Ondo de Esperanto, 2004, № 3 (113)
11. D. Ederveen: Malferma letero, soc.culture.esperanto, 1993-05-14
12. -: Planto de la semajno 30: frambo, Norda naturo, 2010-07-24
9. Monato, Stefan Maul: Fendita nacio, 2009
10. La Ondo de Esperanto, 2004, № 3 (113)
11. D. Ederveen: Malferma letero, soc.culture.esperanto, 1993-05-14
12. -: Planto de la semajno 30: frambo, Norda naturo, 2010-07-24
- beloruse:
- піянэрскі, першапраходніцкі, першы
- ĉeĥe:
- pionýrský, ženijní
- france:
- pionnier (adj.)
- germane:
- Pionier-
- itale:
- pionieristico
- japane:
- 先駆的な [せんくてきな], 草分け的な [くさわけてきな]
- nederlande:
- baanbrekend
- pole:
- pionierski
- rumane:
- pionierat
- slovake:
- priekopnícky, ženijný
- ukraine:
- піонерський, саперний
pioniri
- Esti pionira, iniciati novan aferon: Edmond Privat […] pioniris pri popolklerigo kaj kooperativismo [13]; astronomio, teknologio kaj presarto de Song-dinastio pioniris en la mondo [14]. anticipi
13.
Marjorie Boulton: Ne nur leteroj de plum-amikoj, esperanta poezio: mirakla
rikolto
14. Zheng Xiang: Ĉinaj dinastioj, El popola Ĉinio, [vidita en 2006]
14. Zheng Xiang: Ĉinaj dinastioj, El popola Ĉinio, [vidita en 2006]
- beloruse:
- пачынаць (нешта новае), быць піянэрам, быць першапраходцам
- ĉine:
- 创业 [chuàngyè], 創業 [chuàngyè], 开道 [kāidào], 開道 [kāidào]
- france:
- défricher (fig.)
- germane:
- den Weg bereiten
- japane:
- 率先する [そっせんする], 道を切り開く [みちをきりひらく], 他に先駆ける [たにさきがける]
- nederlande:
- innoveren, voortrekken
- pole:
- pionierem być, być w czołówce (przen.)
- rumane:
- fi un pionier, fii in frunte
- taje:
- บุกเบิก
junpioniro
- (20a jc) Ano de iu el diversnaciaj skoltaj organizaĵoj en socialismaj komunismaj landoj: la herbejo estis verda, […] iu disĵetis sur ĝi blankajn tendojn kaj ĉirkaŭ du dekoj da junpioniroj piedpilkludis ĉi tie Metrop ; junpioniroj plenumas glorkantojn pri la laboro, Stalin svingas sian pipon kaj faras tedajn paroladojn [15].
15.
Monato, last: Muzeo plena je humuro, 2011
- beloruse:
- піянэр (у сацыялістычных краінах)
- ĉine:
- 少先队员 [shàoxiānduìyuán], 少先隊員 [shàoxiānduìyuán]
- germane:
- Jungpionier