*pionir/o

*pioniro

1.
MIL Soldato pretiganta pontojn, vojojn, tranĉeojn kaj ceterajn.
2.
Homo komencanta novan aferon, pretiganta la vojon al novaĵoj: la pioniroj de la paca idealo; la pioniroj de ĉi tiuj ideoj devas multe batali EE ; dediĉi sin al pionirecoZ .
a)
Koloniano plugebliganta novan, senkulturan teron.
b)
ESP Iu el la unuaj konigantoj de la lingvo internacia en sia lando aŭ medio: la unuaj aktivaj pioniroj estis ĉirkaŭ 1909 Luŝi-ŝin en Shanghai kaj W. K. Hsu en Kanton [1]; mi […] volonte akceptis la taskon recenzi la romanon de Ivano Ŝirjaev „Sen titolo“ pri la lernojaro 1897/1898 el la junaĝo de Esperanto-pioniro [2].
VD:avangardo, apostolo, propagandisto, misiisto
1. Won Kenn: Vikipedio, artikolo „Ĉinujo“ el Enciklopedio de Esperanto, 1934
2. S. Pokrovskij: Sincere kaj freŝe..., La Ondo de Esperanto, 1999-12, (62)
beloruse:
1. сапёр 2.a піянэр, першапраходзец, першапраходца 2. піянэр, першапраходзец, першапраходца
ĉeĥe:
pionýr, průkopník, průkopník, ženista
france:
défricheur (subst.), pionnier (subst.)
germane:
Pionier
hungare:
1. utász 2.a úttörő 2. úttörő
itale:
1. geniere 2. pioniere
nederlande:
pionier, baanbreker
pole:
pionier
portugale:
1. sapador, bandeirante 2.a pioneiro, desbravador 2. pioneiro, precursor
rumane:
pionier, deschizător
ruse:
1. сапёр 2.a первопроходец 2. первопроходец, пионер
slovake:
pionier, priekopník, ženista
taje:
2. ผู้บุกเบิก
ukraine:
піонер, сапер

pionira

1.
Prepara, komenca en nova afero: pionire montri la vojon; se ni iam havos novajn kursojn, ili funkcios surbaze de via pionira laboro [3].
2.
BOT Kiu ekkreskas inter unuaj sur nova grundo: frambo ĉe ni […] estas pionira planto en arbaroj [4].
3. D. Ederveen: Malferma letero, soc.culture.esperanto, 1993-05-14
4. -: Planto de la semajno 30: frambo, Norda naturo, 2010-07-24
beloruse:
піянэрскі, першапраходніцкі
ĉeĥe:
pionýrský, ženijní
france:
pionnier (adj.)
itale:
pionieristico
nederlande:
baanbrekend
pole:
pionierski
rumane:
pionierat
slovake:
priekopnícky, ženijný
ukraine:
піонерський, саперний

pioniri

Esti pionira, iniciati novan aferon: Edmond Privat […] pioniris pri popolklerigo kaj kooperativismo [5]; astronomio, teknologio kaj presarto de Song-dinastio pioniris en la mondo [6]. VD:anticipi
5. Marjorie Boulton: Ne nur leteroj de plum-amikoj, esperanta poezio: mirakla rikolto
6. Zheng Xiang: Ĉinaj dinastioj, El popola Ĉinio, [vidita en 2006]
beloruse:
пачынаць (нешта новае), быць піянэрам, быць першапраходцам
france:
défricher (fig.)
nederlande:
innoveren, voortrekken
pole:
pionierem być, być w czołówce (przen.)
rumane:
fi un pionier, fii in frunte
taje:
บุกเบิก

administraj notoj

~o: Mankas verkindiko en fonto.