*lit/o UV
*lito
- Meblo aŭ kusenaro sur kiu oni kuŝas por dormi, ripozi: kuŝi en lito [1]; la muso kuris sub la liton [2]; la kapa parto de la lito [3]; puplito [4]; balanceblaj infanlitoj [5]; nokte li dormis en sia laborĉambro sur kaĝolito, kiun oni refaldis tage [6]; mia patro […] jam kuŝis en la ŝranklito (vd alkovo) [7]; li kuŝas apud ŝi en la geedza lito [8]; ĉu la juna sinjoro jam moŝtis forlasi sian baldakenliton [9]? la mezon de la […] ĉambro okupis ortegita kanapolito, surhavanta molajn kusenojn kaj kovrilon el cervaj feloj [10]; en angulo de la stalo kuŝis la pajlolito, sur kiu la maristo ripozis [11]; [mi] ekdormis kvazaŭ la branĉnesto estis lanuglito [12]; la senarbejo estis duonronde borderita per komfortaj, sunbanaj ĝardenlitoj, sur kiuj kelkloke sidis aŭ kuŝis homoj [13]; ekstere du viroj nin atendis kun portlito (kp brankardo) kaj transportis al la […] transportvagono por malsanuloj [14]; mi kuŝigis min sur la soldatliton, kiu staris en la ĉambro, kaj observis la bluajn nubojn [15]; estis kurtenitaj vojaĝlitoj, kiuj ŝanceliĝis super niaj kapoj [16]; kiu amas la liton (ripozon), ne akiros profiton PrV . hamako, lulilo
1.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 21:18
2. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 26
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 47:31
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Floroj de la malgranda Ida
5. La Ondo de Esperanto, 2004, № 4 (114)
6. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Naŭa
7. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Unua Parto
8. Louis Beaucaire: Kruko kaj Baniko el Bervalo, Pli da bruo, ol da faro
9. Ferenc Szilágyi: La Granda Aventuro, I.
10. H. A. Luyken: Pro Iŝtar, Ĉapitro V
11. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Unua Parto
12. Daniel Defo, trad. Pastro A. Krafft: Robinsono Kruso, Parto II
13. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Kvara Ĉapitro
14. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Sepa Ĉapitro
15. B. Traven, trad. Hans Georg Kaiser: Mortula Ŝipo, Rakonto de usona maristo, Ĉapitro 14
16. Anna Löwenstein: La ŝtona urbo, Al Romo
2. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 26
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 47:31
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Floroj de la malgranda Ida
5. La Ondo de Esperanto, 2004, № 4 (114)
6. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Naŭa
7. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Unua Parto
8. Louis Beaucaire: Kruko kaj Baniko el Bervalo, Pli da bruo, ol da faro
9. Ferenc Szilágyi: La Granda Aventuro, I.
10. H. A. Luyken: Pro Iŝtar, Ĉapitro V
11. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Unua Parto
12. Daniel Defo, trad. Pastro A. Krafft: Robinsono Kruso, Parto II
13. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Kvara Ĉapitro
14. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Sepa Ĉapitro
15. B. Traven, trad. Hans Georg Kaiser: Mortula Ŝipo, Rakonto de usona maristo, Ĉapitro 14
16. Anna Löwenstein: La ŝtona urbo, Al Romo
- afrikanse:
- bed
- albane:
- krevat
- amhare:
- አልጋ
- angle:
- bed, couch
- arabe:
- قاع
- armene:
- մահճակալ
- beloruse:
- ложак
- bengale:
- বিছানা
- birme:
- အိပ်ရာ
- bosne:
- krevet
- bulgare:
- легло
- ĉeĥe:
- lůžko, postel
- ĉine:
- 床 [chuáng], 床鋪 [chuángpù], 床铺 [chuángpù]
- dane:
- seng
- estone:
- voodi
- eŭske:
- ohean
- filipine:
- kama
- france:
- lit kiu amas la ~on (ripozon), ne akiros profiton: l'avenir appartient à ceux qui se lèvent tôt.
- galege:
- cama
- germane:
- Bett, Schlafstatt kaĝo~o: Gitterbett. ŝrank~o: Schrankbett. geedza ~o: Ehebett. baldaken~o: Himmelbett. pajlo~o: Strohsack. ĝarden~o: Gartenliege. port~o: Trage. soldat~o: Feldbett. vojaĝ~o: Reisebett.
- greke:
- κρεβ(β)άτι
- guĝarate:
- બેડ
- haitie:
- kabann
- haŭse:
- gado
- hinde:
- बिस्तर
- hispane:
- cama, lecho, piltra
- hungare:
- ágy
- irlande:
- leaba
- islande:
- rúm
- japane:
- ベッド
- jave:
- amben
- jide:
- בעט
- jorube:
- ibusun
- kanare:
- ಹಾಸಿಗೆ
- kartvele:
- საწოლის
- kazaĥe:
- төсек
- kimre:
- gwely
- kirgize:
- төшөк
- kmere:
- គ្រែ
- koree:
- 침대
- korsike:
- etichettatura
- kose:
- ibhedi
- kroate:
- krevet
- kurde:
- nivîn
- latine:
- cubili
- latve:
- gulta
- laŭe:
- ນອນ
- litove:
- lova
- makedone:
- кревет
- malagase:
- fandriana
- malaje:
- katil
- malajalame:
- കിടക്ക
- malte:
- sodda
- maorie:
- moenga
- marate:
- बेड
- monge:
- txaj
- mongole:
- ор
- nederlande:
- bed
- nepale:
- ओछ्यानमा
- njanĝe:
- bedi
- okcidentfrise:
- bêd
- panĝabe:
- ਮੰਜੇ
- paŝtue:
- بستره
- pole:
- łóżko, łoże
- portugale:
- cama
- ruande:
- uburiri
- rumane:
- strat
- ruse:
- кровать, постель
- samoe:
- moega
- sinde:
- پلنگ
- sinhale:
- ඇඳ
- skotgaele:
- leabaidh
- slovake:
- posteľ
- slovene:
- postelja
- somale:
- sariirta
- ŝone:
- mubhedha
- sote:
- bethe
- sunde:
- ranjang
- svahile:
- kitanda
- svede:
- säng
- taĝike:
- кат
- taje:
- เตียง
- tamile:
- படுக்கையில்
- tatare:
- карават
- telugue:
- మంచం
- tibete:
- ཉལ་ཁྲི་
- ukraine:
- ліжко
- urdue:
- بستر
- uzbeke:
- karavot
- vjetname:
- giường
- volapuke:
- bed
- zulue:
- embhedeni
litaĵo
- Ĉio, kio servas por pretigi liton por kuŝiĝo: oni ja prenos vian litaĵon de sub vi [17]; sin kaŝi sub la litaĵon [18]; li elprenis litotukon, kaŭĉukan kusenon kaj ceterajn litaĵojn el la mura ŝranko [19].
17.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 22:27
18. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XI
19. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Dua Ĉapitro
18. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XI
19. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Dua Ĉapitro
- angle:
- bed clothes, bed linens
- beloruse:
- пасьцельная бялізна
- ĉine:
- 被褥 [bèirù], 床上用品 [chuángshàngyòngpǐn]
- france:
- literie
- germane:
- Bettzeug, Bettwäsche
- hispane:
- ropa de cama
- hungare:
- ágynemű
- japane:
- 寝具 [しんぐ]
- nederlande:
- beddegoed
- pole:
- posłanie
- portugale:
- roupa de cama
- ruse:
- постельное бельё, постельные принадлежности
- svede:
- sängkläder
ellitiĝi
(ntr)
- Eliĝi el lito, ekzemple vekiĝinte el dormo: jam estas malfrue, mi do devas ellitiĝi [20].
20.
Cao Xueqin, trad. Xie Yuming: Ruĝdoma sonĝo, ĉapitro 101a, volumo 3a, p.
310a
- angle:
- get out of bed
- beloruse:
- устаць (з ложку)
- ĉine:
- 起床 [qǐchuáng]
- france:
- se lever (sortir du lit)
- germane:
- aufstehen (aus dem Bett)
- hispane:
- levantarse de la cama
- hungare:
- felkel az ágyból
- japane:
- 起床する [きしょうする]
- nederlande:
- opstaan (uit bed)
- pole:
- wstawać (z łóżka)
enlitiĝi
(ntr)
- Ekkuŝi en lito por ripozi, dormi...: Johano frue enlitiĝis, faris sian vesperan preĝon kaj trankvile endormiĝis [21]; la fiŝkaptistoj jam delonge enlitiĝis, sed en tiu terura vetero oni ne povis eĉ pensi pri fermado de okulo [22]; tuj kiam Hjalmar enlitiĝis, la dio de dormo per sia sorĉa ŝprucigilo aspergis ĉiujn meblojn en la ĉambro [23].
21.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Vojkamarado
22. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Historio el la dunoj
23. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Dio de dormo
22. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Historio el la dunoj
23. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Dio de dormo
- angle:
- go to bed
- beloruse:
- легчы (у ложак)
- ĉine:
- 上床 [shàngchuáng], 歇息 [xiēxi]
- france:
- se coucher (se mettre au lit), se mettre au lit
- germane:
- zu Bett gehen
- hispane:
- meterse en cama, irse a la cama
- hungare:
- ágyba fekszik
- japane:
- 就寝する [しゅうしんする]
- nederlande:
- naar bed gaan
- pole:
- kłaść się (do łóżka, spać)
briklito
- Aranĝo de tradiciaj hejmoj en Norda Ĉinujo, granda lito el brikoj aŭ adoboj, supre kovrita de mato kaj malsupre hejtebla per fajrujo: post la manĝo li kuŝiĝis sur la briklito, kun siaj brakoj sub la kapo [24]. forno1.b
24.
Lao She, trad. Wang Chongfang:
Kamelo Ŝjangzi, 1988
- ĉine:
- 炕
- germane:
- Kang, Ofenbett
- tibete:
- ཚ་ཁྲི་
tabullito
- Malkomforta lito, kies subaĵo konsistas el nuraj tabuloj: la soldatoj […] kuŝis sur la tabullito de sia gardista ĉambro [25]; generalo Moncada eĉ ne moviĝis de sur la tabul-lito [26]; nur unu tabullito staris ĉi tie, sed pura konscienco estas mola kuseno, kaj tial malgraŭ ĉio Georgo povis dormi trankvile kaj kviete [27].
25.
Henri Heine: La Rabeno de Baĥaraĥ, Ĉapitro II
26. G. García Márquez, trad. F. de Diego: Cent Jaroj da Soleco, 1992
27. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Historio el la dunoj
26. G. García Márquez, trad. F. de Diego: Cent Jaroj da Soleco, 1992
27. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Historio el la dunoj
- beloruse:
- нары
- ĉeĥe:
- pryčna, strážní nebo vězeňské lůžko
- france:
- grabat, lit de planches
- germane:
- Pritsche
- nederlande:
- lattenbodem
- slovake:
- jednoduché lôžko, pričňa
- ukraine:
- нари
litkadro
- Muntkadro, kiu subportas la litaĵon: movanta-litkadro-teorio [28].
- angle:
- bed, bedstead
- beloruse:
- рама ложка
- ĉeĥe:
- rám lůžka
- france:
- cadre de lit
- germane:
- Bettgestell
- hungare:
- ágykeret
- japane:
- 寝台の骨組み [しんだいのほねぐみ]
- nederlande:
- ledikant
- pole:
- rama łóżka
- ruse:
- остов кровати
- slovake:
- lám postele
mortolito
- Lito sur kiu mortas homo; sekve, metonimie ankaŭ, la lastaj horoj de ies vivo: sur ŝia mortlito mi donis al ŝi la promeson, ke nia infano neniam estos baptita [29]; apud la mortlito de sia amiko li ĵuris, ke li dediĉos sian tutan vivadon al la filo de Klotildo [30]; sur mortolito kuŝas pala kaj senfortiĝanta pastro Vermo [31]. katafalko
29.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Juda knabino
30. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Tria
31. Enrico Dondi: Recenzo: Sinjoro Tadeo aŭ la lasta armita posedopreno en Litvo, La nica literatura revuo, 2:2
30. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Tria
31. Enrico Dondi: Recenzo: Sinjoro Tadeo aŭ la lasta armita posedopreno en Litvo, La nica literatura revuo, 2:2
- angle:
- deathbed
- beloruse:
- ложышча сьмерці
- germane:
- Sterbebett
- ruse:
- смертнй одр, смертное ложе
- svede:
- dödsbädd