*kaldron/o
*kaldrono
- 1.
-
Granda metala vazo por kuiri,
boligi ktp:
el la kaldrono, en kiu sin trovas bolanta akvo, eliras vaporo
[1];
tekaldrono
[2];
(frazaĵo)
kaldrono ridas pro poto, kaj mem estas kota
PrV
;
(frazaĵo)
ne batalu pot' el tero kontraŭ kaldrono el fero
(ne ataku pli fortajn ol vi)
PrV
;
„La granda kaldrono“
(romano de John Francis)
[3];
(figure)
Kaŭkazio estis granda kaldrono, en kiu fandiĝis popoloj de
diversaj lingvoj, vivmanieroj kaj historio
[4];
- a)
- Akvujo de vapormaŝino, kaldronego: la kaldronoj de la ŝipo kun muĝo kaj bruo ellasas vaporon FK ; vapormaŝina kaldrono [5];
- b)
- Granda metala ujo por varmigi miksaĵon de akvo, malto kaj lupolo antaŭ la fermentado al biero: bierfara kaldrono [6] [7].
- 2.
- Ronda valo: la itinero de la unuaj surgrimpintoj de Everesto pasis […] tra okcident-kaldronvalo, tra la Lhotse-muro ĝis la suda selo kaj de tie tra la sudsupro ĝis la ĉefsupro [8]; imponaj pejzaĝeroj kiel la monto Fuĵi kaj kaldronaj lagoj estas kreitaj de vulkanoj [9].
1.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 25
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Fluganta kofro
3. Francis John: La granda kaldrono. ‐ Antverpeno, La Laguna: Stafeto, 1978
4. Monato, Vjaĉeslav (Slavik) Ivanov: La oseta lingvo, 2003
5. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Kolumo
6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Neĝa reĝino
7. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Abio
8. E. Georgiev: Sir Edmund Hillary: Vivo dediĉe al la ŝerpoj, Monato, 2000/10, p. 18-19
9. Monato, Isikawa Takasi: Kiam tremetoj fariĝas tremegoj, 2015
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Fluganta kofro
3. Francis John: La granda kaldrono. ‐ Antverpeno, La Laguna: Stafeto, 1978
4. Monato, Vjaĉeslav (Slavik) Ivanov: La oseta lingvo, 2003
5. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Kolumo
6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Neĝa reĝino
7. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Abio
8. E. Georgiev: Sir Edmund Hillary: Vivo dediĉe al la ŝerpoj, Monato, 2000/10, p. 18-19
9. Monato, Isikawa Takasi: Kiam tremetoj fariĝas tremegoj, 2015
- angle:
- 1. cauldron 2. hollow
- beloruse:
- 1. кацёл, бак (напр., для кіпячэньня) 2. нізіна, лагчына (круглая)
- bretone:
- 1. kaoter (kegin) 2. toull (torosennadur)
- ĉeĥe:
- kotel, kotlík
- ĉine:
- 烧水壶 [shāoshuǐhú], 鍋 [guō], 鑊 [huò], 鬵 [qián]
- finne:
- ~o ridas pro poto, kaj mem estas kota: pata kattilaa soimaa (sananl.). 1. pata, (iso) kattila 2. kattilalaakso
- france:
- 1. chaudron 2. cuvette (géog.)
- germane:
- Kessel 1.a Dampfkessel 1.b Bierpfanne, Sudkessel, Bierkessel 1. Kessel 2. Talkessel
- hispane:
- 1. caldero
- hungare:
- 1. üst, bogrács, kondér 2. völgykatlan
- japane:
- かま, 大なべ [だいなべ], カルデラ, 釜状陥没 [かまじょうかんぼつ]
- katalune:
- 1. cassola, olla 2. circ, caldera, depressió
- nederlande:
- ~o ridas pro poto, kaj mem estas kota: de pot verwijt de ketel dat hij zwart ziet. 1. ketel 2. keteldal
- pole:
- bojler, kadź, kocioł
- portugale:
- 1. caldeirão
- rumane:
- boiler, cuvă
- ruse:
- ~o ridas pro poto, kaj mem estas kota: на себя посмотри (посл.). 1. котёл, бак (для кипячения, варки) 2. котловина
- slovake:
- kotlina
- svede:
- 1. kittel
- taje:
- 1. หม้อ
- ukraine:
- казан, бак
kaldronego
- PV
Granda ujo, kie oni vaporigas akvon, por funkciigi
vapormaŝinojn.
Rim.: Tiu vortformo estas malkonvena por ne tro antikvaj aranĝaĵoj, kiuj baldaŭ perdis duonsferan formon kaj iĝis tubaĵoj (kiel en varmocentraloj). Tial la formo de la angla termino estas pli rekomendinda kaj taŭga: boligilo. [Sergio Pokrovskij]
- angle:
- (steam) boiler
- beloruse:
- кацёл (машыны)
- bretone:
- kaoter (tommerezh)
- ĉeĥe:
- velký kotel
- ĉine:
- 鍋爐 [guōlú], 釜 [fǔ]
- finne:
- (höyrykoneen) kattila
- france:
- chaudière
- germane:
- Kessel (grosser)
- hispane:
- caldera
- hungare:
- kazán
- japane:
- ボイラー
- katalune:
- caldera
- nederlande:
- stoomketel
- pole:
- bojler, kadź, kocioł
- rumane:
- cazan, căldare
- ruse:
- котёл (паровой машины и т.п.)
- slovake:
- veľký kotol
- ukraine:
- (паровий) котел
vaporkaldrono
- PIV1 Kaldronego: en la vaporkaldronejo [de la elektrostacio] oni klarigas al mi, ke dudek vagonoj da ĉiutage venanta karbo estas malŝarĝataj ĉi tie de unu homo dum du kaj duono minutoj [10].
10.
V. Varankin: Metropoliteno, ĉap. 1
- angle:
- (steam) boiler steam generator
- beloruse:
- кацёл (машыны)
- bretone:
- kaoter (tommerezh) vapor~ejo: kambr ar gaoter.
- ĉeĥe:
- parní kotel
- ĉine:
- 鍋爐 [guōlú]
- finne:
- höyrykattila (tekn.)
- france:
- chaudière vapor~ejo: chaufferie.
- germane:
- Dampfkessel
- japane:
- 蒸気ボイラー [じょうきぼいらー]
- katalune:
- caldera
- nederlande:
- stoomketel
- pole:
- kocioł parowy
- rumane:
- generator de abur
- ruse:
- паровой котёл
- slovake:
- parný kotol
- ukraine:
- паровий котел