^*ĉu

(konjunkcio)

Estas vere aŭ ne, ke...? (en rekta aŭ nerekta demando, kiam neniu alia demanda vorto estas en la frazo, kaj nur por montri ian dubon): ĉu vi venos? ĉu (estas) vere? ĉu ne (estas vere)? mi ne scias, ĉu mi sekvos lin aŭ ne [1]; ĉiu sufikso ĉiam konservas egalan signifon, tute egale ĉu ĝi estos uzata en la fino de alia vorto aŭ memstare^Z .

Rim.: Z atentigas, ke "la vorton “ĉu” ni devas, kiom eble, uzadi nur en senco demanda [...]. Ni povas ĝin uzi ankaŭ en la senco de necerteco, aŭ de dubo, aŭ en aliaj similaj sencoj, kiam ni ne havas pli bonan vorton (kiel en via ekzemplo: ĉu pro timo, ĉu pro fiereco, li nenion respondis), sed mi neniam konsilus uzi ĝin tute senbezone anstataŭ “jen”, “aŭ” ktp."^LR

Eble tiel, eble alie, oni ne scias aŭ tio ne gravas: ĉu pro timo, ĉu pro fiereco li nenion respondis; ĉu li koleras, ĉu li ridas, li ne havas trankvilon [2]; ties animo ekstermiĝos, ĉu li estas fremdulo, ĉu li estas indiĝeno [3]. aŭ... aŭ..., jen... jen...