1tiran/o PV

tirano

1.
POL Regnestro maljusta kaj kruela, ne respektinda sed timata: kial vi fanfaronas pro malbono, ho tirano? [1]; ni reiru al nia popolo kaj al la lando de nia naskiĝo, for de la glavo de la tirano [2]; kiam li legis pri tiranoj kaj pri ĉiuj maljustaĵoj kaj malbonaĵoj, […] larmoj staris en liaj okuloj [3]; la tirano (Napoleono) trairis tra Liono FK . VD:despoto.
2.
HIS En antikva Grekujo, homo, kiu uzurpis la absolutan regpovon en iu civito, sed kies aŭtoritato posedis nenian religian karakteron: temas pri oligarkio, speco de socio plena de multaj malbonaĵoj, sekvas ĝin ĝia malo, demokratio, la nobla tiraneco superas la aliajn Rsp . SUP:aŭtokrato
3.
(figure) Senindulge kaj kruele ordonema homo: mi staros ĉe via lito, kiam vi estos mortanta – mi tiel forte dezirus vidi, kiel tirano finas la vivon Rabistoj ; [li] tondras en la orelojn de la popolamasa publiko […] li volas nepre esti pli tirano ol la tirano mem Hamlet ; [li] tute ne suspektante tion, fariĝis la kruela tirano de ŝia koro PatrojFiloj .
HOM:Tirano (ĉefurbo)
angle:
tyrant
beloruse:
тыран
bulgare:
тиран
ĉeĥe:
samovládce, tyran, ukrutník
france:
tyran
germane:
Tyrann
hungare:
1. zsarnok, önkényuralkodó 2. türannosz 3. zsarnok, önkényúr, tirannus
indonezie:
despot, tiran
japane:
専制君主 [せんせいくんしゅ], 暴君 [ぼうくん], 僭主 [せんしゅ], 圧制者 [あっせいしゃ]
nederlande:
tiran
pole:
tyran 1. tyran, ciemiężca 3. tyran, ciemiężca
ruse:
тиран
slovake:
katan, tyran
tibete:
བརྙས་བཅོས་བྱེད་
ukraine:
тиран

tirana

Senindulge kaj kruele trudordona: hejme Kalle estis bruta kaj tirana, li kriegis kaj blasfemis ĉiutage al la infanoj, formanĝis la plej bonajn manĝpecojn kaj malatentis ilian malsaton VRA ; (figure) tiranaj kutimoj (al kiuj oni ne kuraĝas malobei).
angle:
tyrannical
beloruse:
тыранічны
bulgare:
тиранично
ĉeĥe:
samovládný, tyranský
france:
tyrannique
germane:
tyrannisch
hungare:
zsarnoki, önkényúri, tirannikus
indonezie:
despotik, tiranis
japane:
圧制的な [あっせいてきな], 横暴な [おうぼうな]
nederlande:
tiranniek
pole:
tyrański
ruse:
тиранический
slovake:
tyranský
ukraine:
тиранічний

tirani

(x)
Sinteni kiel tirano, abrupte ordonante: dum la primitiva aŭ kruela epoko [ili] tiranis, trompis kaj rabadis la popolon VaK ; (figure) komenciĝis por Ramzes vivo tre laciga, […] oni simple tiranis lin […] [la popolo] piedpremis liajn herbejojn, rompis liajn arbojn, eĉ difektis la ĉirkaŭmuron [4]. VD:ĉikani1, molesti
angle:
tyrannize
beloruse:
тыраніць
bulgare:
тиранизирам, потискам
ĉeĥe:
jednat jako tyran, krutě vládnout, tyranizovat
france:
tyranniser
germane:
tyrannisieren
hungare:
zsarnokoskodik, önkényeskedik, tirannizál
indonezie:
merajalela, memerintah dgn sewenang-wenang
japane:
暴政を行う [あばまつりごとをおこなう], 横暴にふるまう [おうぼうにふるまう], 虐げる [しいたげる]
nederlande:
tiranniseren
pole:
gnębić, ciemiężyć, tyranizować
ruse:
тиранить
slovake:
kruto vládnuť, tyranizovať
ukraine:
тиранити, тиранізувати, мучити

tiraneco

Tirana politika sistemo, tirana sinteno: antaŭ vi tremas la tuta mondo, sed vi tremas antaŭ la propraj sklavoj, ĉar vi scias, ke ĉiuhore ili povas ekribeli terure kontraŭ via tiraneco, kiel ili jam plurfoje ribelis QuV ; (figure) [pro edziniĝo] ĉio finiĝu por ni kaj ke ni rompu ĉiujn interrilatojn kun la vivantoj! ― ĝi estas mirinda afero, tiu tiraneco de sinjoroj la edzoj GDn . VD:despoteco, sklaveco, subpremiteco, jugo
angle:
tyranny
beloruse:
тыранія
bulgare:
тирания
ĉeĥe:
tyranství
france:
despotisme
germane:
Tyrannei
hungare:
zsarnokság, önkényuralom
indonezie:
despotisme, tirani
japane:
圧制 [あっせい], 横暴 [おうぼう]
nederlande:
tirannie
pole:
tyrania, ucisk
ruse:
тирания, тиранство
slovake:
tyranstvo
ukraine:
тиранія

administraj notoj