tradukoj: be br cs de el en es fi fr he hu id nl pl pt ro ru sk vo

*nur

*nur  ↝

Adverbo signifanta:
1.  ↝
Tiom, kaj ne pli ol tiom (kiom sekvas); tio, kaj ne pli ol tio (kio sekvas): en la ĉambro sidis nur kelke da homoj [1]; la bileto kostas nur unu frankon; tuj post la hejto la forno estis varmega, post unu horo ĝi estis jam nur varma, post du horoj ĝi estis nur iom varmeta [2]; li estas nur dekjara; ŝi estas ne nur bela, sed ankaŭ bona; Esperanto estas nur lingvo [3]; aŭskultu nur; ŝi nur ploris.
2.
Ne alie ol: li povas paroli nur angle; mi tion faris nur por plaĉi al vi; via vino estas nur ia abomena acidaĵo [4]; en nia lando sin ne trovas montoj sed nur montetoj [5]; rigardadi Esperanton nur de ĝia flanko praktika kaj uzadi ĝin nur por sia utilo [6].
3.
Ne pli frue ol: li revenos nur morgaŭ; oni komprenos nur iam poste [7].
4.
Ne pli malfrue ol: mi atendos vin nur ĝis la 6a.

Rim. 1: Same kiel ne, la adverbo nur devas ĉiam senpere stari antaŭ la vorto, kiun ĝi koncernas kaj limigas: mi deziras nur iom promeni kun vi; mi deziras promeni nur kun vi; ni diros nur kelkajn vortojn pri la lingvoj artaj; ni diros tial kelke da vortoj nur pri la lingvoj artaj EE ; [tio estas] batalilo nur de pseŭdoinstruitaj sofistoj EE ; ni scias, ke vi kutimas rilati kun estimo nur al tiaj argumentoj, kiuj […] EE ; al laborado por Esperanto instigas nin […] nur la penso pri la granda ideo, kiun lingvo internacia en si enhavas [8] ni povos venki nur se ni zorgeme konservos al nia lingvo ĝian simplecon kaj facileconZ ; per reformado ni nur perdos ĉion akiritan [9]; li rapidis, kiel li nur povis [10]; nur post longa serĉado ni trovis ilin.
Rim. 2: En multaj okazoj la vortoj „nur“ kaj „sole“ estas samvaloraj: nur li (aŭ li sole) estas kulpa. Sed ambaŭ ne estas ĉiuokaze samsignifaj kaj indiferente uzeblaj: li nur promenis signifas: li ne faris alion ol promeni; li sole promenis povas signifi: li promenis izole, estante sola aŭ: li, inter la ceteraj, estis la sola, kiu promenis. En tiu ĉi lasta senco la frazeto egalvaloras kiel: nur li promenis. Tamen estas konsilinde, pro klareco, uzi la esprimon li sole promenis nur en la unua signifo. Zamenhof uzis ofte la esprimon „sole nur“.

nura  ↝

Ne plia ol, ne alia ol, tute apartenanta al unu speco, unukaraktera, simpla 2, pura 1: tio estas nura eraro (nenio alia ol eraro); tio estas nura hazardo (ne pli ol hazardo); la nura bleko de leono timigas ĉiujn bestojn; ĉu ĝi servus por io alia, ol por nura incensado [11]? lia nura alproksimiĝo kompromitis virinon [12]; la aŭtoro sukcesis jam en la nuran titolon enŝovi 6 nulojn [13]!
Rim.: Ne konfuzu „nura“ kaj sola: li estas nura fiulo (nenio alia ol fiulo); li estas (la) sola fiulo (ununura, senkomplica).

nurnura

Vere nura, sen io kroma: tiu ĉi triopo estas nurnuraj amikoj, kiujn la komunumestro havas [14].

ununura  ↝

Unika: ŝia ununura filo; ekzistas ununura Dio, rekonata kaj adorata de ĉiuj religioj [15]. ununura kaj perfekte komuna lingvo prezentas, laŭ Komenio, plej bonan solvon de homaj problemoj [16] estas io sklaveca, humiliga en tio […] ke la ununura penso, estu ĝi eĉ treege grava, elpremis el li ĉiujn aliajn, ŝirmis la vivajn kolorojn kaj sonojn de la mondo [17].

tradukoj

anglaj

~a: mere.

belorusaj

~: толькі; ~a: адзіны, просты; unu~a: адзіны, адзін-адзіны, адзін-адзінюткі, унікальны.

bretonaj

~: ne ... ket nemet, hepken, nemetken; ~a: hep mui ken, ha netra ken; unu~a: nemetañ (-don, -dout, -ti).

ĉeĥaj

~: teprv; ~: jen, pouze, teprve; ~a: pouhý; ~~a: pouhý; unu~a: jedinečný, jediný, pouhopouhý.

finnaj

~ 1.: vain, ainoastaan; ~ 2.: vain, pelkästään; ~ 3.: vasta; ~a: pelkkä, silkka, jo (pelkkä); unu~a: yksi ainoa.

francaj

~: ne ... que, seulement; ~a: simple (pur et simple); ~~a: pur et simple, seul et unique; unu~a: unique.

germanaj

~ 1.: nur, bloß; ~ 2.: nur, bloß, ausschließlich, lediglich; ~ 3.: erst; ~ 4.: nur bis, nicht später als; ~a: bloß, rein; ~~a: einziger; unu~a: einzig.

grekaj

~: μόνο.

hebreaj

~ 1.: בסך הכל; ~: רק; ~a: גרידא; unu~a: יחודי. : בנה יחידה.

hispanaj

~: sólo, solamente; ~a: único.

hungaraj

~: csak, csupán; ~a: csupa, merő; unu~a: egyedüli, egyetlen.

indoneziaj

~: hanya.

nederlandaj

~ 1.: slechts, maar; ~ 2.: enkel, maar, slechts, alleen; ~ 3.: pas, maar; ~ 4.: maar, enkel, slechts; ~a: zuiver, louter; unu~a: uniek, enig.

polaj

~: dopiero, tylko; unu~a: jedyny.

portugalaj

~: só, somente, apenas; ~a: mero.

rumanaj

~: de-abia, doar; unu~a: unic.

rusaj

~: только, лишь; ~a: один только, простой; unu~a: единственный, один-единственный, уникальный.

slovakaj

~: až, iba, len, výlučne; ~a: samý, číry; ~~a: samý, číry; unu~a: jedinečný, jediný.

volapukaj

~ 1.: te; ~ 2.: te.

fontoj

1. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 32
2. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, §38.
3. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Dua Kongreso Esperantista en Genève en la 28a de aŭgusto 1906
4. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 35
5. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 38
6. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Dua Kongreso Esperantista en Genève en la 28a de aŭgusto 1906
7. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Tria Kongreso Esperantista en Cambridge en la 12a de aŭgusto 1907
8. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Dua Kongreso Esperantista en Genève en la 28a de aŭgusto 1906
9. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Kvara Kongreso Esperantista en Dresden en la 17a de aŭgusto 1908
10. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Elfo de la rozo
11. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, II. Kroniko 2:6
12. Eliza Orzeszkowa, trad. L. L. Zamenhof: Marta, p. 168a
13. Raymond Schwartz: La Stranga Butiko, P. P. P. aŭ Por Plenigi Paĝojn
14. E. Kumičić, trad. S. Rukelj: Surprizitaj nuptofestantoj, inko, 2001
15. V. K. Barandovská-Frank: Komenio kaj internacia lingvo, Internacia Seminario pri Komenio, Prelegaro. ― Prago: ĈEA, 1992
16. Giordano Formizzi: Filozofio kaj teologio en la verkoj de J.A. Komenský, Internacia Seminario pri Komenio, Prelegaro. - Prago: ĈEA, 1992.
17. V. N. Tretjakov: Konsiloj al la enlumiĝinto, Survoje

~: Mankas verkindiko en fonto.
~~a: Mankas dua fontindiko.

ℛevo | datumprotekto | nur.xml | redakti... | traduki... | artikolversio: 1.32 2019/11/22 20:10:14