^*konspir/i

(ntr)

1.

(iu) Formi sekretan interligon por komuna, malamika, krima, malhonesta kc, celo: la servantoj de Amon konspiris kontraŭ li, kaj mortigis la reĝon en lia domo [1]; ni volas konvinkiĝi, ĉu vi ne konspiras perfidon kontraŭ nia sinjoro [2]; mi ne estas ŝtelisto, kiu konspiras kun dormo kaj noktomezo [3]; la pastraro kaj la riĉularo en niaj urboj konspiras, por ankoraŭ pli mizerigi la laboristojn [4]; tiu ulo rendevuis kun alia kaj parolis vigle sed nenature mallaŭte, kvazaŭ ili konspirus [5]; la aliaj sufiĉe bone konspiris inter si por konfuzi la aferojn, tiel ke ili evitis kondamniĝon kaj konservis siajn postenojn en la firmao [6]; de tempo al tempo la kompanioj konspiris inter si, sed […] registaroj faris leĝojn kontraŭ tiaj karteloj [7]. komploti, kunĵuri

2.

(figure) (io) Neatendite kaj kvazaŭ interligite ataki: ĉielo kaj infero! ĉio konspiras kontraŭ mi [8]; kontraŭ vesto malbona konspiras ĉiu ŝtono ^PrV .

Ago konspiri; interligo por komuna malamika celo: vi ĉiuj faris konspiron kontraŭ mi, kaj neniu sciigis al mi [9]; mi ne miksis min en la konspiron [10]; la mallaŭta kolero rapide aliiĝis en mallaŭtajn interkonsiliĝojn, kiuj eĉ similis konspiron [11]; ŝi jam ne dubis, ke ia mistera konspiro ekzistas kontraŭ ŝi [12]; Piso pagis la konspiron per la kapo, kaj post li sekvis Seneca kaj Lucanus [13]; precipe en Rusio inter naciistoj cirkulas teorio de konspiro, akuzanta Okcidenton pri detruo de tiu lasta imperio [14]; la tero estas plata, kaj […] nur konspiro kaŝas ĉi veron [15]; (figure) aranĝi kontraŭ iu aŭ io la konspiron de silento (ignori kaj intence tute prisilenti); (figure) disrompi la konspiron de silento. komploto

Ĉefulo, gvidanto de konspiro: simila al tiu unua abomena konspirestro, kiu mil legionojn da senkulpaj anĝeloj entiris en ribelan fajron [16]; ni liberigos Atenojn de la tiraneco de konspirestroj demokrataj [17].

Partoprenanto en konspiro: li kritikis la reĝon, ke li estas tro kaprica; li samtempe riproĉis ankaŭ la konspirulojn, ke ili estas ĵaluzaj kaj kalumniaj [18].

Neracia klarigo de io malbona per konspiro; konspirteorio, komplotteorio: mirige, ke Monato elektis publikigi tiun ridindan konspiraĵon, kaj eĉ honorigi ĝin kiel ĉefan artikolon […] publikigo de tiu strangaĵo estis insulto al la pli seriozaj kontribuantoj [19].