3grimp/i

grimpi

(ntr)
1.
Pene transloki sian korpon sur oblikva aŭ vertikala supraĵo per helpo de piedoj kaj de manoj: mi suprengrimpos la palmotrunkon [1]; pro la bruo de la rajdantoj kaj pafantoj […] oni kuras en densajn arbarojn, grimpas sur rokojn [2]; [ili] grimpas tra la fenestroj, kiel ŝtelisto. [3]; la plej malgranda knabo […] grimpis sur seĝon […] kaj rigardis sur la korton [4]; ili grimpis tra la kamentubo malsupren [5].
2.
Pene supreniri sur altan lokon aŭ malsupreniri al malalta loko: grimpi sur altan turon; ŝi engrimpis en boaton, kiu staris en la kanaro [6]; Fernando […] atingis la vagonaron en momento, kiam ĝi ekmoviĝis, per unu saltego grimpis en la vagonon [7]; ŝi rapide suprengrimpis al sia ĉambraro [8]; (figure) vidu, la luno grimpas supren malantaŭ Gufmonto [9]! (figure) vi ŝanceliĝadas en la mallumo kaj ne povas elgrimpi al la simpla, sunluma realo [10].
3.
BOT Suprenrampi sin alkroĉante al io: laŭbo, perfekte kovrita de grimpantaj kreskaĵoj [11]; rava ekspozicio de grimpantaj rozoj [12]; vito grimpanta sur la tegmenton [13].
1. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Alta kanto 7:8
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeremia 4:29
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Joel 2:9
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Malnova tomba ŝtono
5. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Paŝtistino kaj kamentubisto
6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Neĝa reĝino
7. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Unua
8. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Unua
9. Stellan Engholm: Infanoj en Torento, dua libro en la Torento-trilogio, Dua Parto
10. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Kvina Ĉapitro
11. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro XI
12. Anna Löwenstein: La ŝtona urbo, La Nazaretanoj
13. Monato, Judit Felszeghy: Je via sano!, 2007
afrikanse:
klim
albane:
ngjit
amhare:
መውጣት
angle:
climb
arabe:
تسلق
armene:
բարձրանալ
azerbajĝane:
qalxma
beloruse:
караскацца, узьбірацца
bengale:
আরোহনের
birme:
တက်
bosne:
penjanje
bulgare:
катеря се 2. качвам се
ĉeĥe:
lézt, šplhat
ĉine:
搲 [wǎ], 上升 [shàngshēng], 爬上 [páshàng]
dane:
klatre
estone:
ronida
eŭske:
igoera
filipine:
umakyat
france:
grimper, gravir
galege:
subida
germane:
klettern, steigen
guĝarate:
ચઢી
haitie:
grenpe
haŭse:
hau
hinde:
चढ़ाई
hispane:
escalar, trepar
hungare:
mászik, kúszik
igbe:
ọrịrị
irlande:
tóg
islande:
klifra
japane:
登る [のぼる]
jave:
menek
jide:
קריכן
jorube:
ngun
kanare:
ಏರಿಕೆಗೆ
kartvele:
ასვლა
katalune:
escalar, grimpar, enfilar-se
kazaĥe:
өрмелеу
kimre:
dringo
kirgize:
көтөрүлүү
kmere:
ឡើង
koree:
등반
kose:
ukhwelo
kroate:
uspon
kurde:
rapelikandin
latine:
ascenditur
latve:
kāpt
laŭe:
ຮູ້ສຶກເມື່ອຍ
litove:
lipti
makedone:
искачувањето
malagase:
fihanihana
malaje:
pendakian
malajalame:
കയറുക
malte:
tluq
maorie:
piki
marate:
चढाव
monge:
nce lub roob
mongole:
өсөх
nederlande:
1. klauteren 2. klimmen 3. klimmen
nepale:
उकालो
njanĝe:
kukwera
okcidentfrise:
klim
panĝabe:
ਚੜ੍ਹਨਾ
paŝtue:
ریندي
pole:
1. wspinać się, wdrapywać się 2. wspinać się, wdrapywać się 3. piąć się
portugale:
trepar, subir (com esforço de mãos e pés), descer (com esforço de mãos e pés)
ruande:
kuzamuka
ruse:
карабкаться, взбираться
samoe:
aʻe
sinde:
چڙهڻ
sinhale:
ක්ලයිම්බ්
skotgaele:
dìreadh
slovake:
liezť, šplhať
slovene:
vzpon
somale:
fuulid
ŝone:
kwira
sote:
hloa
sunde:
naek
svahile:
kupanda
svede:
klättra
taĝike:
баромадан
taje:
ปีน
tamile:
ஏறு மெதுவாக தொற்றி ஏறு
tatare:
менү
telugue:
ఆరోహణను
tibete:
འཛེགས་
ukraine:
підйом
urdue:
چڑھنے
uzbeke:
yuqoriga chiqmok
vjetname:
lên cao
zulue:
enyuka

grimpema

1.
Ĝuante grimpadon; ne evitanta la penon kaj defion de grimpado: jam en la 18a jarcento la baroka preĝejo sur Pöstlingberg estis celo de piedirantaj pilgrimantoj, en 1898 la unua trajno mildigis la penon de la lacaj nemontgrimpemaj kredantoj [14].
2.
BOT Karakterizas planton, kiu nature grimpas.
14. Monato, Walter Klag: Ĉarma fervojlinio, 2013
angle:
2. creeping, climbing (plant)
beloruse:
1. якому падабаецца ўзьбірацца 2. павойны (пра расьліну)
bulgare:
2. катерлив (за растение)
ĉeĥe:
2. popínavý, šplhavý
france:
2. grimpant
germane:
1. kletterfreudig
hispane:
2. trepadora
hungare:
2. kúszó
japane:
2. はい上がる [はいあがる], つるのある
katalune:
2. enfiladís
nederlande:
2. klim-
pole:
2. pnące
portugale:
2. trepadeira
ruse:
2. вьющийся (о растении)
slovake:
2. popínavý

grimpiga

Karakterizas vojon, kiu devigas la vojirantojn grimpi. VD:ascenda
beloruse:
стромы, стромкі, абрывісты
ĉeĥe:
strmý
japane:
急な上りの [きゅうなのぼりの]
nederlande:
klimmend
pole:
stromy
slovake:
strmý

grimpulo

ZOO
Besto, kiu emas grimpi.
angle:
climbing animal
ĉeĥe:
lezec, šplhající čl.
japane:
攀禽類 [はんきんるい]
katalune:
grimpador (animal)
slovake:
šplhavec

administraj notoj

pri ~i 1.: 
      La ekz-o kun „~i malsupren“ sxajnas suficxe
      eksterordinara. PIV1 faris specialan derivajxon
      por gxi. [MB]
pri ~ema 2.: 
      Kia diferenco kun ~anta, kiu aperas cxi-supre en ekz?
      PIV1 donas „~a“ por „nature
      ~anta“. Tio eble estas pli
      gxusta, sed ne multe pli klara.
      [MB]
pri ~iga: 
    Dubinda. [MB]
pri ~ulo: 
    Dubinda, pli utila estus ~isto (SPO). [MB]
~ema: Mankas dua fontindiko.
~iga: Mankas fontindiko.
~iga: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
~ulo: Mankas fontindiko.
~ulo: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.