*azot/o

*azoto

SCIKEM
1.
KEM Ĥemia elemento kun atomnumero 7, atompezo 14,0067; en scienco pli ofte uzata estas nomo nitrogeno: azoto estas grava parto de la proteinoj kaj nukleacidoj (16–17%), tamen el la tuta seka maso de biologiaj organismoj ĝi konsistigas nur 1–3%; salpetro entenas azoton. (N)
Rim.: En la ĥemiaj nomoj de azothavaj kombinoj ofte aperas terminformanta vortero: nitr....
2.
KEMTEK Simpla substanco el azoto1 (N2), ĉe la ordinaraj kondiĉoj ‐ senkolora, senodora, sengusta gaso, el kiu konsistas 78% de la aero; ĝi ne brulas kaj ebligas nek bruladon nek spiradon: mi scias, ke la aero konsistas el azoto, oksigeno [1]; tiaj du, tri ĥemiistoj, kiuj ne povas distingi la oksigenon de la azoto, sed ĉiam estas pretaj kritiki kaj plenaj de memestimo [2]; likva azoto estas uzata en diversaj malvarmegigiloj.
1. F. Tuglas, tr. Hilda DRESEN: El la pensotaglibro, Nica literatura revuo, 2:3
2. I. S. Turgenjev, trad. Kazimierz Bein: Patroj kaj filoj, Ĉap. 28a.
angle:
nitrogen
beloruse:
азот
bretone:
nitrogen 2. dinitrogen
bulgare:
азот
ĉeĥe:
dusík
ĉine:
1. [dàn], 氮气 [dànqì], 氮氣 [dànqì], 淡氣 [dànqì]
finne:
typpi likva ~o: nestetyppi.
france:
azote
germane:
Stickstoff
hebree:
חַנקָן
hispane:
nitrógeno
hungare:
nitrogén
indonezie:
nitrogen
itale:
azoto
japane:
窒素 [ちっそ]
katalune:
nitrogen
latinece:
Nitrogenium
nederlande:
stikstof
pole:
azot likva ~o: ciekły azot.
portugale:
azoto
ruse:
азот likva ~o: жидкий азот.
slovake:
dusík (hovor.), nitrogén
svede:
1. kväve 2. kvävgas likva ~o: flytande kväve.
ukraine:
азот

azota

KEM
Entenanta azoton: inter la azotaj sterkumoj iuj estas organikaj (ekz-e sterko, torfo), kaj aliaj, mineralaj; azota acido.
beloruse:
азотны ~aj sterkumoj: азотныя ўгнаеньні.
ĉeĥe:
dusičnan
finne:
typpi-
hebree:
חַנקָני
katalune:
nitrogenat
pole:
azotowy
ruse:
азотный ~aj sterkumoj: азотные удобрения.
slovake:
dusičnan

*azotacido

KEM
Tre morda fluaĵo (la acido HNO3) uzata en industrio kaj gravurado: en tiuj ĉi boteletoj sin trovas diversaj acidoj: vinagro, sulfuracido, azotacido kaj aliaj [3]. SIN:nitrata acidoVD:akvaforto.
angle:
nitric acid
beloruse:
азотная кіслата
bretone:
trenkenn nitrek
ĉeĥe:
kyselina dusičná
finne:
typpihappo
france:
acide nitrique
germane:
Salpetersäure, Scheidewasser
hispane:
ácido nítrico
hungare:
salétromsav, választóvíz
katalune:
àcid nítric
nederlande:
salpeterzuur
pole:
kwas azotowy
ruse:
азотная кислота
slovake:
kyselina dusičná
svede:
salpetersyra

administraj notoj

~a: Mankas fontindiko.
~a: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
~acido: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.