1apokrif/o
apokrifo
- 1.
-
En ortodoksismo kaj katolikismo, verko
eksterkanona,
pretendanta esti
sankta skribo restinta
kaŝita (tio estas la greka etimo) dum ĝeneracioj
kaj subite retrovita; termino uzata kontraste al la
„libroj kanonaj“ kaj „libroj ekleziaj“
(termino ortodoksisma) aŭ „libroj
duakanonaj“
(termino katolikisma):
en la 1a–2a jarcentoj cirkulis tra la kristanaj komunumoj
pluraj libroj de apostoloj, de apostolaj disĉiploj aŭ
false atribuitaj al la apostoloj (apokrifoj)
[1].
Rim.: Ortodoksismo kaj katolikismo rigardas apokrifojn kiel verkojn dubindajn, malrekomendindajn aŭ eĉ tute herezajn, kontraste al la libroj ekleziaj/duakanonaj, kiuj ja estas instruaj kaj rekomendindaj, eĉ se malpli aŭtoritataj. Tiu senco de hereza, malortodoksa versio estas uzata ankaŭ komunlingve: la „Libro de Apokrifoj“ de Karel Ĉapek prezentas amuze apokrifajn versiojn de popularaj mitoj, kiel tiuj pri Arĥimedo, Donĵuano k.a.
- 2.
-
En protestantismo, ĉia verko de la biblia ĝenro, kiu ne
apartenas al la masora aŭ novtestamenta kanono (do, ankaŭ la
libroj duakanonaj).
Rim.: La polemika konfuzo inter la libroj nekanonaj kaj herezaj tamen estas maloportuna, tial por esprimi la diferencon la protestantoj nomas la apokrifojn1 „pseŭdoepigraf(iaĵ)oj“.
- angle:
- apocrypha
- beloruse:
- апокрыф
- ĉeĥe:
- apokryf, nepůvodní spis, podvrh
- ĉine:
- 1. 伪经 [wěijīng], 偽經 [wěijīng]
- france:
- apocryphe
- germane:
- 1. Apokryph, Apokryphon, nichtkanonisches Werk 2. Pseudoepigraph
- hispane:
- apócrifo
- hungare:
- apokrif irat
- itale:
- apocrifo
- japane:
- 聖書外典 [せいしょがいてん]
- katalune:
- 1. evangeli apòcrif, apòcrifs 2. pseudoepígraf
- nederlande:
- apocrief boek, apocrief
- perse:
- آپوگریف، ملحقات (کتاب مقدس)
- ruse:
- 1. апокриф 2. неканонический текст
- slovake:
- apokryf, podvrh
- ukraine:
- апокриф
apokrifa
- Neaŭtentika; falsa: apokrifa verko.
- angle:
- apocryphal
- beloruse:
- апакрыфічны
- ĉeĥe:
- neautentický, nepůvodní
- france:
- apocryphe
- germane:
- apokryph, nichtkanonisch
- hebree:
- מְפוּקפָּק
- hispane:
- apócrifa
- hungare:
- apokrif
- itale:
- apocrifo
- japane:
- 典拠の疑わしい [てんきょのうたがわしい]
- katalune:
- apòcrif, fals
- nederlande:
- apocrief
- perse:
- ساختگی، مجعول، مشکوک، دروغین
- ruse:
- апокрифический , недостоверный , отверженный (о церк. тексте)
- slovake:
- neautentický, nekanonický, nepôvodný
Rim.:
Oficiale la radiko estas difinta kiel adjektiva, tial anstataŭ
apokrifo devus esti apokrifaĵo. Tamen praktike kaj internacie oni
uzas la substantivon apokrifo parolante pri verko apokrifa, kaj
oni ne uzas apokrifo en la senco apokrifeco; apokrifaĵo en la
reala lingvo pensigas plie pri „eco, trajto apokrifa“
ol pri
„verko apokrifa“. Do, laŭ la fakta uzo
preferindas rigardi tiun
radikon substantiva.
[Sergio Pokrovskij]