sintagm/o PIV1
sintagmo
Vortgrupo:
Meze en la struktur-hierarkio inter la propozicio kaj la vorto
staras la sintagmo
[1];
interrompas la sintagmon „Potencaj ... ĉevaloj“ kvin-vorta
enkadrita sintagmo: „jungitaj per rimenoj kaj feraĵoj“
[2];
la tuta Eŭropo tiam komencis uzi la ne tre inteligentan sintagmon „ekstrema
dekstro“, kiu teorie estas konata jam el la 20a jarcento, sed neniam antaŭe
fariĝis parto de ĉiutaga politiko
[3];
la helena-latina „fraz“ en „frazeologio“ aludas ne frazon, sed sintagmon
[4].
Rim.:
J.C. Wells rimarkigas:
Kredeble tiu termino estis enkondukita de Ferdinand de Saussure,
… kiu uzis ĝin pli larĝasence, por nomi ĉian
kombinaĵon en la parolĉeno (simile vastan difinon donas
PIV1). Do sintagmo (el la franca „syntagme“)
respondas al la angla „phrase“. En la hodiaŭa
lingvistiko oni plej ofte limigas ĝin … al la dua el
la tri sintaksaj kompleksoj menciitaj de PIV, nome al vortgrupo.
Laŭ la genera gramatiko, la propozicio aŭ simpla frazo konsistas
el du partoj, la substantiva sintagmo kaj la verba sintagmo; la
substantiva sintagmo rolas kiel subjekto, la verba sintagmo kiel
predikato. En transitiva frazo la verba sintagmo siavice
konsistas el pluraj partoj, inter kiuj la verbo kaj alia
substantiva sintagmo, kiu rolas kiel objekto.
[5].
1.
J.C. Wells: Lingvistikaj aspektoj de Esperanto., UEA,1989. 4.8, p. 46.
2. Bernard Golden: Instruado de bona stilo kun konsekvenca vortordo, Internacia Pedagogia Revuo, 1997-3, p. 12a-15a
3. Vinko Ošlak: Dekstrismo en demokratio, Monato, 2010/05, p. 07
4. Pejno Simono: Plansprache und Phraseologie, Monato, 2000/06, p. 33
5. J.C. Wells: Lingvistikaj aspektoj de Esperanto., UEA,1989. 4.8, p. 46–47.
2. Bernard Golden: Instruado de bona stilo kun konsekvenca vortordo, Internacia Pedagogia Revuo, 1997-3, p. 12a-15a
3. Vinko Ošlak: Dekstrismo en demokratio, Monato, 2010/05, p. 07
4. Pejno Simono: Plansprache und Phraseologie, Monato, 2000/06, p. 33
5. J.C. Wells: Lingvistikaj aspektoj de Esperanto., UEA,1989. 4.8, p. 46–47.
- angle:
- phrase
- beloruse:
- сынтагма
- ĉeĥe:
- syntagma
- france:
- syntagme
- germane:
- Phrase (Linguistik), Syntagma
- hispane:
- sintagma
- hungare:
- szókapcsolat, szintagma
- katalune:
- sintagma
- nederlande:
- syntagma, zinsdeel
- ruse:
- синтагма, группа (глагольная, подлежащего и т.п.)
- slovake:
- syntagma
- ukraine:
- синтагма
sintagma
-
Rilata al kunaranĝo de vortoj en parolo, kontraste al
paradigma:
la teksto de la plej uzata kaj plej amata versio konservas multajn vortarajn,
idiotismajn kaj sintagmajn influojn de la Biblio de Bedell
[6].
6.
Garbhan MacAoidh: La Biblio en la gaela lingvo, Monato, 2003/12, p. 23
- beloruse:
- сынтагматычны
- france:
- syntagmatique
- germane:
- syntagmatisch
- hispane:
- sintagmático
- hungare:
- szintagmatikus
- katalune:
- sintagmàtic
- nederlande:
- syntagmatisch
- ruse:
- синтагматический
- ukraine:
- синтагматичний