*ol
*ol
↝ 
- 1.
-
Konjunkcio esprimanta diferencon ĉe komparo kaj uzata por
enkonduki la duan samnaturan komparataĵon:
pli bona pano sen butero ol kuko sen libero
PrV
;
pli feliĉa estas donanto ol prenanto
PrV
;
li ne estas generalo, sed ne malpli valoras ol
generaloZ
;
kiu nenion timas estas ne malpli potenca ol tiu, kiun
ĉiu
timasZ
;
la fiero malutilas pli multe ol la malsato kaj soifo;
ŝi estas pli ol bela, ŝi estas belega;
li parolas pli ol li pripensas.
Rim.: Oni vidas, ke la komparataĵo, kiu sekvas la konjunkcion ol, havas ĉiam la saman formon kiel tiu, al kiu ĝi rilatas (substantivo, adjektivo, infinitivo, kc). Ĝi havas konsekvence ankaŭ saman kazon: li vin amas pli ol ĉiujnZ (oni komparas la amon al vi kaj al ĉiuj); li vin amas pli ol ĉiuj (oni komparas la amon de li kaj de ĉiuj); vi vidis iun alian ol min (la objekta „ol“, „ne min vi vidis“); vi vidis iun alian ol mi (la subjekta „ol“, „vi vidis unu homon, kaj mi vidis alian homon“).
- 2.
-
Se la du kunkomparitaĵoj ne havas saman gramatikan naturon,
kaj
la
dua konsistas el kompleta prop., tiu prop., estas enkondukata
per
ol kiam, ol kiel, ol kiom, laŭ tio, se ĝi havas
tempan,
manieran aŭ mezuran sencon:
ne elspezu monon pli frue, ol kiam vi ĝin posedas;
ŝi alnaĝadis multe pli proksime al la tero ol kiel
kuraĝus
ia
aliaZ
;
mi havas, pli bonajn okulojn ol kiel oni
pensasZ
;
li estas pli lojala ol kiel mi kredis;
pli granda estas mia puno, ol kiom mi povus
elportiZ
;
taksi iun pli alte, ol kiom li meritasZ
;
sia montras pli grandan intimecon ol kiom montras la
vorto
ĝiaZ
;
la signaloj estas milfoje pli fortaj ol kiom montras la
teorio
(aŭ: ol laŭ la teorio);
pli da nuboj, ol kiom la Nordo sciasZ
.
Rim.: En siaj unuaj verkoj Z uzas la simplan ol kun la senco de ol kiom: ekzistas en ĉielo kaj sur tero pli da aferoj, ol en la lernejoj instruas filozofoj.
- 3.
- Ol estas ankaŭ uzata post vortoj, kiuj, kvankam ne estante formale komparativoj, tamen esprimas iele neegalecan komparon: mi preferas ĉirkaŭmordi de malsato miajn ostojn, ol per mortigo akiri en riĉecoZ ; ili eble elektos alian solvon ol ni elektisZ ; tiu esprimo signifas ion tute alian ol ne jamZ ; ŝi estis tute alia ol kiel li ŝin imagis al siZ ; li havas malsaman karakteron ol lia patro; antaŭ ol vi venos al mi, li diros al mi la veronZ ; antaŭ ol forveturi, li manĝis; post ol li, enirinte, ekvidis la kapitanon, li kraĉis pro malŝato.
- angle:
- than
- beloruse:
- чым (пры параўнаньні), за (пры параўнаньні), ад (пры параўнаньні), ніж (пры параўнаньні)
- bretone:
- eget, evit (eget)
- ĉeĥe:
- než
- finne:
- kuin (erilaisuutta ilmaiseva)
- france:
- que (comparatif)
- germane:
- als (vergleichend)
- hebree:
- מ- (מאשר), מאשר
- hispane:
- que
- hungare:
- mint
- nederlande:
- dan
- pole:
- niż (przy stopniowaniu)
- portugale:
- que, do que
- ruse:
- чем
- slovake:
- než
- svede:
- än
administraj notoj
~:
Mankas verkindiko en fonto.