*delir/i UV
*deliri
(ntr)
- 1.
Esti en stato de nedaŭra spirita malordo kaŭzita de
febro malsano, aŭ ebrieco, kaj karakterizata per halucinaciaj
imagoj kaj malkonsekvencaj senkonsciaj paroloj:
oni devis min porti el la veturilo en la kastelon kaj enlitigi;
tie mi pasigis […] senkonscie kelkajn horojn,
jen dormante, jen delirante
[1].
- 2.
- (figure) Elmontri pasian entuziasmon kaj senbridan ĝojon: eĉ monstron admiras, kiu ame deliras PrV .
- 3.
- (figure) Eldiri malfacile nekredeblajn, kompreneblajn parolojn, flegi nesaĝajn pensojn, kvazaŭ inspirite de psika malsano: vi certe deliras ! [dirante, ke vi murdis la avinon] [2].
1.
B. von Suttner, trad. A. Caumont kaj F. Luin: For la batalilojn!, 1914, 2001
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Malgranda Niko kaj granda Niko
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Malgranda Niko kaj granda Niko
- angle:
- delirious
- beloruse:
- трызьніць
- ĉeĥe:
- blouznit, třeštit
- france:
- délirer
- germane:
- im Delirium sein
- hebree:
- להזות
- hispane:
- delirar
- hungare:
- félrebeszél (önkívületben) 1. delirál, delíriumban van 2. önkívületben van, lázasan képzelődik
- japane:
- 精神が錯乱する [せいしんがさくらんする], うわ言を言う [うわごとをいう]
- katalune:
- delirar 2. engrescar-se, tenir fal·lera 3. desvariar
- pole:
- 1. mieć delirium, bredzić, majaczyć 3. bredzić
- portugale:
- delirar, divagar, tresvariar
- ruse:
- бредить
- slovake:
- blúzniť
- ukraine:
- марити, маячити
deliro
- Stato de tiu, kiu deliras: ŝi reviviĝis, sed ŝi kuŝis en deliro, ŝi tute ne sciis, kio kun ŝi fariĝis aŭ kie ŝi troviĝas [3].
3.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Historio el la dunoj
- angle:
- delirium
- beloruse:
- трызьненьне
- ĉeĥe:
- blouznění, delirium
- ĉine:
- 譫妄 [zhānwàng]
- france:
- délire
- germane:
- Delirium
- hebree:
- הֲזָיָה
- hungare:
- delírium, önkívület
- japane:
- 精神錯乱 [せいしんさくらん], 譫妄 [せんもう], 逆上 [ぎゃくじょう], 有頂天 [うちょうてん]
- katalune:
- estat de deliri
- pole:
- delirium
- portugale:
- delírio
- ruse:
- бред
- slovake:
- blúznenie, delírium
- ukraine:
- марення, маячня, делірій
deliraĵo
-
Senordaj, sensekvaj, malsaĝaj kaj duonfrenezaj paroloj,
similaj al tiuj de iu, kiu deliras pro febro:
tiu artikolo estas nur deliraĵo;
post kiam vi elmontros vin antaŭ la tuta mondo kiel aĉa diableto el infero, oni
ne malŝparos grandan atenton por viaj deliraĵoj
[4];
ne mankas falsaj profetoj […], kiuj deklaras sian deliraĵon Dia
revelacio
[5].
galimatio
- angle:
- crazy talk
- beloruse:
- трызьненьне
- france:
- délire, divagation
- hebree:
- הֲזָיָה
- hispane:
- delirio
- hungare:
- félrebeszélés, badar beszéd
- japane:
- うわ言 [うわごと], たわ言 [たわごと], 支離滅裂な話 [しりめつれつなはなし]
- katalune:
- deliri
- pole:
- delirium, brednie, majaki
- portugale:
- delírio
- ruse:
- бред