^*kiom ^UV

1.

Demanda adverbo pri kvanto, nombro, mezuro: kiom estas la duoblo de ses? kiom da lingvoj vi parolas? kiom vi aĝas? kiom estas la jaroj de via vivo? [1]; kiom estas la tempo? (= kioma horo estas?); kiom estas la rapideco de sono en la aero [2]? kiom mi ŝuldas? kiom estas la prezo? po kiom vi vendas? „kaj kiom estas la pago?“ ― „estas po 4 pundoj semajne“ [3]; „kaj kiom estas la restaĵo?“ ― „sepcent kvardek mil pundoj“ [4]; kiom estas la daŭro de la studoj por bakalaŭriĝo kaj magistriĝo ĉe vi [5]?

2.

Ekkria adverbo, esprimanta miron pri kvanto aŭ mezuro, intenso aŭ grado: kiom ofte ni kune promenis! kiom ofte li tion diris! kiom da soldatoj tie ĉi pereis! kiom multe vi certe suferis ^Marta ! kiom da tempo kaj laboroj estas perdata por la ellernado de fremdaj lingvoj ^FK ! kiom multe ŝi donus por tio, se ŝi povus en ĉi tiu momento vidi lian fizionomion ^Marta !

3.

Nerekte demanda konjunkcio, kun la samaj signifoj: diru al li, kiom da gastoj venos; mi volus scii, kiom de la ŝtofo ili jam pretigis [6]; temperaturaj sensiloj diras al la komandilo kiom estas la temperaturo en la ĉambro [7]; mi dezirus scii, kiom estas vera via humileco [8]; malgranda faritaĵo malaperas ĉe la rigardo, kiom fari restas ^Ifigenio .

4.

Relativa konjunkcio, signifanta „(tiel granda nombro, kvanto, intenso aŭ grado,) kiel“: kiom da kapoj, tiom da opinioj ^PrV ; kiom da homoj, tiom da gustoj ^PrV ; prenu tiom da mono, kiom vi volas [9]; ĉiuj donas al mi prunte (tiom), kiom mi volas [10]; tiom malproksime, kiom iras la rigardo; kolektu ĝin ĉiu en tia kvanto, kiom li bezonas por manĝi [11].

5.

Relativa konjunkcio, signifanta „laŭ la mezuro, laŭ kiu...“: kiom mi vidas, vi havas nur unu filon; la apero, kiom mi komprenas, al nia land' malbonon antaŭdiras ^Hamlet ; mi […] estas je unu jaro pli juna, kaj tamen je kiom mi estas pli saĝa ol vi ^Marta ! mi estas preta fari pli da malbono, ol kiom mia kapo povas elpensi ^Hamlet ; la azeno ja ne iros pli rapide, kiom ajn vi lin batos ^Hamlet ; kiom ajn ni rompis al ni la kapon, ni neniel povis kompreni ^EE .

tiom, kiel

Adjektivo, demandanta pri vicmontra numeralo (numero), rango: „kioma horo estas, gardisto?“ demandis iu pasanto [14]; de la kioma etaĝo vi estas ^Marta ? sur kioma paĝo troviĝas tiu vorto? li rememoris (kioman fojon en ĉi tiu jaro!) la maljustaĵojn, kiujn kaŭzis al li la pastroj [15].

Kvanto: „ĉu vi jam havas planon pri la feriado?“ ― „kiucele? pri la kieno decidos la edzino, pri la kiamo ― la ĉefo, kaj pri la kiomo ― la monujo“ [16]; daŭris tamen la lerna malhelpo pro granda kiomo de parkerigendaj vortoj [17].

En grupo de kiom: kiomope ni estas [18]? kiomope ili estas proksimume? ― eble eĉ ducentope [19].