sumer/o, ŝumer/o

Ano de antikva etno kreinta plurajn urboŝtatojn kaj unu el la plej antikvaj civilizoj en la malsupra Mezopotamio en la 3a jarmilo a.K. (kaj kelkaj jarcentoj ĉirkaŭe): ili estis skribitaj en la antikva lingvo de la Sumeroj, kiun tiam uzadis nur antikvistoj kaj pastroj [1]. la ŝumeroj inventis kejloskribon [2]. .

Rim. 1: Kiel pruvas la ekzemplo, en la intermilita Esperanto „sumero“ (samkiel „egipto“) estis etna nomo ― konforme al la principo de la Lingva Respondo n-ro 47 kaj la tradicio rusa-pola. Tamen PIV pli respektis la tradicion de la okcidentaj lingvoj kaj difinis geografian regionon „Sumero“ kaj ties enloĝantojn „sumeranoj“: el la regiono de Sumero eliris ankaŭ Abrahamo kun sia tribo, dum lia vagado ekestis la hebreaj lingvo kaj skribo [3]. Tio estas ne nur malrespekto al la tradicioj de Esperanto sed ankaŭ malkoheraĵo: la adjektivo „sumera“ signifas ne „rilata al la regiono“, sed nepre rilatas al la lingvo aŭ kulturo de la koncerna historia etno; tion pruvas ankaŭ la terminoj kiel „antaŭsumeraj enloĝantoj“ (angle „pre-Sumerians“) ktp. [Sergio Pokrovskij]

Rim. 2: La formo „ŝumero“ (kun ŝ) estas etmologie pli ĝusta, ĉar konforma al la nomo ŝemida (kp la hebrean שומרים) kaj ne konfuzeblas kun sum·er·o [Sergio Pokrovskij]

sum·er·o

Rilata al la lingvo, kulturo, civilizo de la sumeroj: (mondolingvoj) en diversaj epokoj kaj por diversaj lokoj estis: ŝumera, sanskrita, hebrea kaj poste greka [4]; la sumera lingvo estis nek ŝemida nek hindeŭropa, sed ja aglutina; kelkajn sumerajn mitojn ni trovas en Biblio; la sumera historio kaj la homara ekas samtempe, ĉe la apero de la skribo […], antaŭ tiu tempo oni parolas […] pri prahistorio [5].

La lando kaj civilizo de la sumeroj: la historio de Sumerujo estas senĉesa milito inter la urboŝtatoj ― Ur, Uruk, Kiŝ, Lagaŝ k.a.

Rim.: PIV kaj la okcidentaj enciklopedioj misdifinas la vorton Sumero kiel loknomon, kvankam fakte ĝi ne estas uzata senrilate al la sumeroj; ekzemple Biblio, libro postsumera, nomas la eks-Sumerujajn lokojn „Ur la Ĥaldea“ [Gen. 11:28] ks. [Sergio Pokrovskij]