*ĵaluz/a PV
*ĵaluza
- 1.
- Sentanta doloran maltrankvilon pro la timo pri perdo aŭ difekto de iu sia posedaĵo, kiun oni pro tio fervore prizorgas: mia patro estis ĉiam tre ĵaluza pri siaj sendependeco kaj honoro [1]; sentante la respondecon, kiu pezas sur ŝin, Suzano montriĝis pli ĵaluza kaj pli fiera pri ŝia titolo ol ŝia edzo [2]; ĵaluza pri la propra beleco kaj pri la regado, ŝi vivis en senĉesa timo, ke iam iu feliĉa rivalino pereigos ŝin [3]; miaj talentoj estas tiaj, ke la aŭdantaro aplaŭdis nur min, kaj la aliaj aktoroj pro tio ĉiam fariĝis tiel ĵaluzaj, ke ili rifuzis ludi plue [4].
- 2.
- Sentanta doloran suspektoplenan maltrankvilon pri la fideleco de amata persono: ŝi komencis esti ĵaluza pri Ramzes kaj timis, ke li forlasos ŝin [5]; mi estas amanta kaj ĵaluza ĝis frenezeco [6]; se mi estas ankaŭ iafoje iom viva kaj ĵaluza, tio estas ĉar […] mi timas, mi maljuna urso, ke mi ne povas fari vin tiel feliĉa, kiel vi meritas [7].
1.
H. A. Luyken: Mirinda Amo, Ĉapitro VIII
2. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Dua
3. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro IX
4. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Kvara Parto
5. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XV
6. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Oka
7. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto
2. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Dua
3. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro IX
4. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Kvara Parto
5. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XV
6. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Oka
7. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto
- angle:
- jealous
- beloruse:
- раўнівы
- bulgare:
- ревнив
- ĉine:
- 嫉妒 [jídù], 忌 [jì], 妒 [dù], 綠眼 [lüyǎn]
- france:
- jaloux
- germane:
- eifersüchtig
- hebree:
- קנאי
- hispane:
- celoso
- hungare:
- féltékeny
- indonezie:
- cemburu, dengki, iri
- itale:
- geloso
- japane:
- 嫉妬深い [しっとぶかい], ねたんでいる, 執着している [しゅうちゃくしている], 用心している [ようじんしている]
- katalune:
- 1. zelós 2. gelós
- nederlande:
- 1. ongerust 2. jaloers
- pole:
- zazdrosny
- portugale:
- 1. cioso, zeloso 2. enciumado, ciumento
- ruse:
- ревнивый
- svede:
- 2. svartsjuk
- ukraine:
- приревнувати
ĵaluzo
- Sento de iu ĵaluza: ilia amo, kaj ilia malamo, kaj ilia ĵaluzo jam de longe malaperis [8]; naskiĝis en li stranga sento: miksaĵo de deziro, sopiro kaj ĵaluzo [9]; ebrieco, mortigo pro ĵaluzo, vilaĝa drinkejo kiel batalkampo [10]; eĉ eble kontraŭstaras iom da ĵaluzo kontraŭ niaj kongresoj sen tradukistoj, ni tro entuziasme ĝojas pro […] facila interkompreno rekta [11]; tiu konsorcio suferas tipe eŭropan malsanon: naciisman ĵaluzon (enviemon) [12]; amo kaj ĵaluzo estas gefratoj PrV .
8.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Predikanto 9:6
9. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro VII
10. Ferenc Szilágyi: La Granda Aventuro, I.
11. Ivo Lapenna: Retoriko, Aldono
12. Monato, Stefan Maul: EU-malsano, 2007
9. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro VII
10. Ferenc Szilágyi: La Granda Aventuro, I.
11. Ivo Lapenna: Retoriko, Aldono
12. Monato, Stefan Maul: EU-malsano, 2007
- angle:
- jealousy
- beloruse:
- рэўнасьць
- bulgare:
- ревност
- ĉine:
- 嫉妒 [jídù], 嫉 [jí], 疑忌 [yíjì], 醋 [cù], 醋劲 [cùjìn], 醋意 [cùyì], 紅眼病 [hóngyǎnbìng]
- france:
- jalousie
- germane:
- Eifersucht
- hebree:
- קנאה
- hispane:
- celos
- hungare:
- féltékenység
- indonezie:
- kecemburuan, kedengkian, keirian
- itale:
- gelosia
- japane:
- 嫉妬 [しっと], 焼きもち [やきもち]
- katalune:
- gelosia
- nederlande:
- jalousie
- pole:
- zazdrość
- portugale:
- ciúme, zelo
- ruse:
- ревность
- svede:
- svartsjuka
- taje:
- ความหึง
- ukraine:
- ревнощі
ĵaluzi
(x)
- Esti ĵaluza: Moseo diris al li: ĉu vi ĵaluzas pri mi [13]? atakos lin spirito de ĵaluzo kaj li ĵaluzos sian edzinon [14]; mian edzinon volas pereigi viaj eksedzinoj, kiuj ĵaluzas ŝian virton [15]! lian rapidan altgradiĝon neniu ĵaluzis, ĉar oni konfesis, ke ĝi estas plene meritita [16]; ĉu viaj virinoj ne ĵaluzas inter si [17]? ĉu la britoj ĵaluzas pro la sukceso kaj prospero de […] aliaj landoj [18]? envii
13.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Nombroj 11:29
14. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Nombroj 5:14
15. L. Zamenhof: Quo vadis?, 1933
16. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Kvara
17. Johán Valano: Ĉu li venis trakosme?, 15
18. Monato, Paul Gubbins: Ne menciu la militon, 2012
14. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Nombroj 5:14
15. L. Zamenhof: Quo vadis?, 1933
16. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Kvara
17. Johán Valano: Ĉu li venis trakosme?, 15
18. Monato, Paul Gubbins: Ne menciu la militon, 2012
- angle:
- be jealous
- beloruse:
- раўнаваць
- ĉine:
- 嫉 [jí], 嫉妒 [jídù], 吃醋 [chīcù], 吃味 [chīwèi], 拈酸 [niānsuān]
- france:
- être jaloux (de)
- germane:
- eifersüchtig sein
- hebree:
- לקנא
- hispane:
- estar celoso (de), sentir celos (de)
- hungare:
- féltékenykedik
- indonezie:
- cemburu kepada, dengki kepada, iri kepada, mencemburui, berdengki, mendengki, mengiri
- itale:
- essere geloso
- japane:
- 嫉妬する [しっとする], 焼きもちを焼く [やきもちをやく]
- katalune:
- tenir gels, envejar
- nederlande:
- jaloers zijn
- pole:
- być zazdrosnym
- portugale:
- sentir ciúmes, ter ciúmes, mostrar zelo
- ruse:
- ревновать
- svede:
- vara svartsjuk
- taje:
- หึง
- ukraine:
- ревнувати (до кого-н.)